Een goed functionerende interne energiemarkt is voor Europa een topprioriteit. De centrale aanvoer van kernenergie en fossiele brandstoffen wordt geleidelijk vervangen door gedecentraliseerde duurzame energie. Maar hoe stemmen we het aanbod op de vraag af? Het ESTMAP- project (Energy STorage MApping and Planning) maakt systeemmodellering, strategische planning en besluitvorming over het energiesysteem van de EU makkelijker. Het project bestaat uit twee onderdelen: een geografische databank over energieopslag en energiemodellen om de rol van opslag in het toekomstige Europese energiesysteem te berekenen.
Boven- en ondergronds
“De databank over energieopslag bevat kaarten en gegevens van bestaande en toekomstige ondergrondse energieopslaglocaties en bovengrondse opslagfaciliteiten”, zegt Frank Meinke-Hubeny van VITO/EnergyVille. “We bieden een overzicht van alle mogelijkheden voor waterkrachtcentrales (pompcentrales), gecomprimeerde lucht, waterstof, thermische energie … Het potentieel voor ondergrondse energieopslag, bijvoor- beeld in lege mijngangen, wordt berekend op basis van bestaande studies en informatie. Die gegevens vullen we aan met data over de technische en economische parameters van de faciliteiten die nodig zijn om de opslagsite te kunnen gebruiken. Ook van bovengrondse opslagmogelijkheden lijst de databank de gegevens over technische en economische parameters van de faciliteiten op. De Europese Commissie zal vrije toegang bieden tot de databank als basis voor verder onderzoek.”
Systeemmodellering
De gegevens uit de databank werden geïntegreerd in een Geografisch Informatie Systeem (GIS). Dat berekende welke kosten nodig zijn om potentiële opslagfaciliteiten op het energienet aan te sluiten. Frank Meinke-Hubeny: “Met een Europees energiesysteemmodel (TIMES-PanEU) hebben we de impact op Europees niveau berekend. Daarna vond een meer gedetailleerde analyse plaats voor Duitsland, Nederland en België. Het resulterende model van het Europese energiesysteem toont aan waar de grootste groei van hernieuwbare elektriciteit kan ontstaan, waar opslag nodig is en waar bottlenecks in het transport kunnen opduiken. Het model laat Europa toe om de ontwikkeling van energieopslagcapaciteit beter te plannen.”
Het ESTMAP-project liep van januari 2015 tot december 2016 en werd gefinancierd door de Europese Commissie. VITO/EnergyVille was betrokken bij de verzameling van geologische data en de energiesysteemanalyse met modellering opTIMES-basis.
