Eerste co-generatiecentrale (warmte én elektriciteit) in Benelux
Mol, 9 oktober 2017: twee jaar na de start van de proefboring naar 3 000 m diepte op de Balmatt-site in Mol vond hier vandaag de start plaats van de volgende fase, de geothermiecentrale. Want zoveel is ondertussen zeker, er zit toekomst in de Kempense ondergrond!
Tijdens een academische zitting namen de betrokken ministers van de Vlaamse regering, Muyters, Schauvliege en Tommelein, het woord, naast de betrokken partners, Atlas Copco, Eandis en IOK. Hierna hebben de ministers een gedenkplaat onthuld op de Balmatt-site, waar momenteel de eerste voorbereidingen worden getroffen voor een derde proefboring. Met die boring willen de VITO-experten de aardlagen daterend uit het Devoon onderzoeken op hun geothermisch potentieel. Ook op het vlak van innovatief boren, om geothermie mogelijk te maken in geologisch minder geschikte gebieden, start VITO met een project. Wordt zeker vervolgd!
Stand van zaken
Op 14 september 2015 startte VITO met de uitvoering van een ambitieus project: de Kempense regio voorzien van duurzame warmte en elektriciteit door middel van aardwarmte. In 2016 werden 2 putten van respectievelijk 3610 m en 4341 m diepte geboord. De pompproef in de eerste boorput maakte duidelijk dat het debiet en de temperatuur van het water meer dan voldoende zijn om deze ambities te realiseren. In september 2016 voerden de onderzoekers tests uit om na te gaan of het injecteren van het eerder opgepompte water in de kalksteen via de tweede boorput mogelijk is. De tests toonden aan dat dit kan.
Na de injectietests zijn de activiteiten verschoven naar de bovengrond: de bouw van de geothermiecentrale, het installeren van warmtewisselaars en pompen en de aanleg van een warmtenet naar de terreinen van VITO, SCK•CEN en BelgoProcess. De aanleg van het warmtenet is reeds afgerond en op 9 oktober vond de officiële eerstesteenlegging plaats van de eerste geothermiecentrale voor warmte en elektriciteit in de Benelux.
Toekomstplannen
De officiële opening van de gebruiksklare geothermiecentrale zal midden 2018 volgen. Daarna zullen de gebouwen van VITO, SCK.CEN en Belgoprocess worden verwarmd met aardwarmte. Hierop kan de bredere Kempense regio volgen.
VITO blijft verder onderzoek verrichten naar de diepe Kempense ondergrond. Daartoe zal in november 2017 de derde proefboring starten. Deze boring heeft de aardlagen gevormd in het Devoon als doel. De boring zal dus een diepte van minstens 4 400 meter bereiken en een lengte van bijna 5 km, omdat ze schuin verloopt. De resultaten hiervan zullen in de loop van de eerste maanden van 2018 volgen.
Zoals eerder onderzoek aantoonde is de hier gebruikte technologie om aardwarmte als hernieuwbare energiebron in te zetten niet mogelijk in elke regio in Vlaanderen. VITO zet een geheel nieuw onderzoeksproject op om met innovatieve boortechnieken ook andere regio’s van aardwarmte te kunnen voorzien. De boortechnieken kunnen ook voor andere doeleinden worden ingezet, zoals tunnelbouw waarbij snelheid en kostprijs bepalende factor zijn.
Vlaams minister van Economie en Innovatie Philippe Muyters: “Geothermie heeft bijzonder veel potentieel, maar het blijft ook een enorm risico. Zoals bij elk innovatief idee is de uitkomst onzeker. VITO neemt samen met de Vlaamse overheid drempels weg zodat economische spelers de stap durven en kunnen zetten: ze overbruggen de innovatieve valley of death. De belangrijkste vraag blijft natuurlijk of aan de overkant van de brug de industrie staat te wachten om de inspanningen van VITO te valoriseren. Dat wordt dé uitdaging van de komende maanden.”
Joke Schauvliege, Vlaams minister van Omgeving, Natuur en Landbouw: "Het bestrijden van de klimaatverandering is één van de grootste uitdagingen waar de planeet voor staat. Ambitieuze investeringsprojecten, zoals hier in geothermie, bewijzen dat wij ook in Vlaanderen het tij kunnen keren dankzij slimme, vooruitziende ondernemers."
Vlaams minister van Energie Bart Tommelein: “Na een geslaagde proefperiode doet diepe geothermie binnenkort écht zijn intrede in Vlaanderen. Diepe aardwarmte maakt deel uit van de energiemix van de toekomst. In het Warmteplan 2020 gaan wij uit van 164 GWh (Gigawatt thermisch) voor het behalen van onze Europese doelstellingen hernieuwbare energie. Met een garantieregeling die het risico op tegenvallende boringen moet opvangen, willen we andere geïnteresseerde bedrijven over de streep trekken om diepe geothermie als hernieuwbare bron te onderzoeken.”