Deze week start het project HEATSTORE; een Europees onderzoeksproject om technologieën voor ondergrondse seizoensopslag van duurzame warmte marktrijp te maken. In zes demonstratieprojecten in Nederland, België, Duitsland, Frankrijk en Zwitserland worden opslagtechnieken onderzocht om zomerwarmte op te slaan voor gebruik in de winter. In het project worden opslagtechnologieën gedemonstreerd in combinatie met diverse warmtebronnen: geothermische warmte, zonnewarmte en restwarmte uit bijvoorbeeld afvalverwerking.

Het Belgische luik van het project wordt gecoördineerd door EnergyVille/VITO en probeert vast te stellen hoe stroompieken gereduceerd kunnen worden door de installatie van een 'smart district heating network controller', welke voordelen dit heeft voor het netwerk en of of hoe deze controller geplaatst kan worden in andere geothermische netwerken. Bijkomend onderzoekt het project ook in welke mate de terugvoertemperatuur van het warmtenet gereduceerd kan worden en welke voordelen dit met zich meebrengt voor de werking van het netwerk.

Op grote schaal

Door het intelligent combineren van warmtebronnen en opslagtechnologieën moet het in de toekomst mogelijk zijn om met de opgeslagen warmte een heel seizoen te overbruggen. Duurzame warmte wordt ondergronds opgeslagen om in de winter te leveren aan warmtenetten. Warmte opslaan om later te  benutten bestaat al wel, maar nog niet op de schaal die nodig is om de energievoorziening te verduurzamen. Onderdeel van het project is een warmteopslag die 400 keer groter is dan de grootste batterij in Europa. Duizenden huishoudens zouden daarmee een jaar hun huizen kunnen verwarmen. Grootschalige opslag in de ondergrond maakt het mogelijk om de hoeveelheid opgeslagen warmte  minstens 10 keer te vergroten, tegen lagere kosten en met minder impact op de bovengrondse ruimte.

Slimmere warmtenetten met opslag

De samenwerkende partijen willen de opslagtemperatuur verhogen: tussen 25 en 90 graden. Dit levert voordelen op bij koppelen van opslag in een warmtenet. De warmte wordt opgeslagen door gebruik te maken van waterhoudende lagen, boorputten en lege mijnen in de ondergrond. Door vervolgens bronnen, gebruikers en opslag in een warmtenet slim op elkaar af te stemmen kunnen de kosten van het hele systeem sterk dalen; de ambitie is minimaal 20% reductie. De samenwerkende partijen stellen hierbij een duurzaam gebruik van de ondergrond voorop.

Bedrijfsleven stimuleren

De combinatie van expertise van onderzoekinstituten en deelname van het bedrijfsleven is nodig om ondergrondse warmteopslag grootschalig mogelijk te maken. HEATSTORE streeft er naar de technieken snel over te dragen aan het bedrijfsleven zodat die snel met de resultaten aan de slag kan. Het project is naast het verder brengen van technologie ook gericht op de maatschappelijke inbedding, onderzoeken van businessmodellen en wetgeving.

Over Heatstore

Heatstore is een van de 9 innovatieve projecten voor geothermische warmte die subsidie krijgen vanuit het GEOTHERMICA - ERA NET COfund. GEOTHERMICA is een gezamenlijk initiatief van EU-lidstaten en geassocieerde landen voor onderzoek- en innovatieactiviteiten, aangevuld met financiële ondersteuning vanuit de Europese Commissie. GEOTHERMICA ondersteunt internationale innovatieprojecten door het uitzetten van ”joint calls”.  Daarnaast voert GEOTHERMICA activiteiten uit, gericht op het verbeteren van de afstemming tussen publieke onderzoeks- en innovatieprogramma’s in verschillende landen, en op beter gebruik van resultaten van gesubsidieerde projecten. RVO.nl vertegenwoordigt Nederland met expertise en subsidiemiddelen in GEOTHERMICA. De Nederlandse deelname in de projecten is gesubsidieerd via de regeling Hernieuwbare Energie.