De chemische industrie kan niet zonder aromaten. Alleen worden die aromaten nu allemaal uit fossiele olie gehaald. De grote uitdaging is dat wij minder afhankelijk willen zijn wanneer het op onze grondstoffen aankomt, liefst groenere grondstoffen gebruiken en die van zichzelf functionaliteit aanbieden. Tijd om te zoeken naar alternatieven…

Veelbelovend

Lignine kan bij een aantal toepassingen fossiele olie gebaseerde aromaten vervangen. Lignine is heel erg veelbelovend, complex maar ook een grondstof met onderschat potentieel. VITO wil deze biogebaseerde grondstof in verschillende projecten en met zowel nationale als internationale partners dichter bij de industrie brengen. Net deze ambitie heeft Biorizon, een shared research centre waar de ambitie is om met een industrie geinspireerde roadmap bioaromaten op de kaart te zetten en commerciële productie te ondersteunen.

De Europese chemische industrie is op dit moment goed voor een verbruik van 47 miljoen ton koolstof per jaar, afkomstig van fossiele grondstoffen. Tegelijkertijd hebben de Europese bossen een potentieel aan koolstof uit biomassa dat ruim 2.000 keer hoger ligt. Het lijkt dan ook voor de hand dat bio-aromaten, zoals lignine, een enorm potentieel bezitten. Lignine is, na cellulose/hemicellulose, het meest voorkomende organisch materiaal op aarde. Naar schatting 60 tot 70 miljoen ton lignine is beschikbaar uit houtpulp en de papierindustrie. Nu wordt 95% daarvan gewoon verbrand.

Mogelijke toepassingen

Lignine heeft een brede waaier aan mogelijke toepassingen: het kan als filler gebruikt worden, als hernieuwbare grondstof voor de productie van biobrandstoffen, maar ook als bio-aromaat voor allerlei chemicaliën en materialen (o.a. harsen, polymeer blends). Het is net deze waaier aan toepassingen dat VITO samen met een brede groep aan academische partners en bedrijven in kaart brengt in het LignoCost netwerk.

De uitdaging die de chemische industrie in Europa op dit moment aan te pakken heeft is net innoveren in chemicaliën en materialen met hoog toegevoegde waarde. Het verliest immers marktaandeel door de sterke groei van de ontwikkelingslanden en het verlies aan concurrentievermogen. Het tij kan keren door nieuwe, innovatieve en duurzame producten en processen op de markt te brengen door fossiele, toxische producten te vervangen door biogebaseerde, performante en veilige alternatieven aan te bieden.

Lignine is nu nog geen commodity product omdat de mogelijkheden om van lignine een gedefinieerde bioaromaten-mix te maken zeer divers zijn, te laag technology readiness level heeft en complex is. In het Catalisti-project ‘BioAromatics Feedstock and Technology Assessment (BAFTA) voerden VITO en KU Leuven een grondige landschapsanalyse uit van de beschikbare technologieën wereldwijd voor de rechtstreekse omzetting van hout en de depolymerisatie van lignine naar biogebaseerde aromaten. Vanuit Biorizon heeft VITO een roadmap met 3 onderzoekslijnen waar sterk wordt op ingezet via gecofinancierde projecten met sterke industriële betrokkenheid, nl .depolymerizatie met de bouw van een piloot (EFRO Ligno-Value Pilot), fractionering (BBI SmartLi, BBI LigniOx, Interreg Biohart) en biopolymeer synthese en applicatiewerk (O&O Cambium, BBI Selectively, …).