Om één liter bier te brouwen, heeft een brouwer drie tot maar liefst 20 liter water nodig, afhankelijk van het soort bier. Dat is veel, zeker als we weten dat water in Vlaanderen steeds schaarser wordt. Vijftien brouwerijen bewijzen, één jaar na de start van de Green Deal Brouwers, dat hun plannen geen dode letter zijn. Ze namen de uitdaging aan en zochten bijvoorbeeld naar systemen om meer water te hergebruiken of met minder water de spoelmachines te laten werken. Een overzicht.
Kortrijk, 7 mei 2020 - Het ziet ernaar uit dat we ook dit jaar droogterecords gaan vestigen. Het KMI heeft ons verwittigd: 2020 komt in de lijst van jaren met langdurige droogte. De grondwaterstanden staan laag tot zeer laag en dat is geen goed nieuws. Zeker niet voor onze brouwers, want bier brouwen is onlosmakelijk verbonden met water. Vijftien brouwerijen hebben zich, vanuit een visie van maatschappelijke verantwoordelijkheid, geëngageerd om vier jaar lang in de Green Deal Brouwers te werken aan een verdere verduurzaming van hun watergebruik. Zo willen ze hun steentje bijdragen bij de ontwikkeling van een watersysteem waar water voor iedereen maximaal beschikbaar is. Vanuit Vlakwa zetten we dan ook graag deze speciale #FoodHeroes even in de kijker.
Om bier te brouwen heb je water nodig. Veel water. Het is immers niet alleen het hoofdbestanddeel van bier, maar ook noodzakelijk bij bepaalde randprocessen zoals het reinigen van installaties, de koeling en de stoomproductie. Voor brouwers is water van een goede kwaliteit van cruciaal belang. Zij beseffen dan ook dat water niet alleen ontzettend belangrijk is, maar ook steeds kostbaarder. Om ook in de toekomst een beroep te kunnen doen op kwalitatief water zoeken ze al langer naar manieren om het watergebruik te verduurzamen. Dat kan door de hoeveelheid water te verminderen of alternatieve waterbronnen in te zetten, zoals gerecycleerd water. Alleen op die manier kunnen ze de druk op kwetsbare grondwaterlagen verminderen. Door in de Green Deal Brouwers te stappen, verzamelen ze kennis en kunnen ze ideeën aftoetsen. Dat loont…
De Green Deal Brouwers werd eind 2018 opgestart. Vijftien brouwerijen stapten mee in het initiatief. Ze maakten een bilan van het huidige watergebruik en stelden een actieplan op voor de volgende vier jaar, tot 2022. In de loop van het eerste jaar werden er drie lerende netwerken georganiseerd waar de brouwers ideeën uitwisselden en hun projecten voorstelden. Op die manier deden ze niet alleen inspiratie op over watertechnologieën, maar konden ze ook sneller anticiperen op knelpunten.
Een jaar na de opstart van het project is een tussentijdse rapportering gebeurd. De maatregelen die brouwers op deze korte tijd hebben genomen, zijn indrukwekkend en dit is nog maar het begin. Een greep uit de acties:
Brouwerij der Trappisten, Westmalle
Het eerste doel dat de brouwerij zich had gesteld, was al ambitieus. In 2017 werd vastgelegd dat het waterverbruik van 7 liter water per liter bier moest dalen tot 5 liter water per liter bier. Om dat doel te bereiken nam het in 2017 een waterhergebruikinstallatie met omgekeerde osmose in gebruik. Daarbij wordt gebruik gemaakt van een membraan om zeer fijne deeltjes te scheiden.
Zo is het mogelijk om het gezuiverde proceswater uit de bestaande biologische waterzuivering door deze doorgedreven extra stap opnieuw in het productieproces te gebruiken. Alhoewel dat water perfect voldoet aan de drinkwaternormen wordt het toch niet gebruikt om bier te brouwen maar wordt het wel ingezet in de overige processen. Door deze membraantechnologie is er veel minder grondwater nodig dan in het verleden. Daardoor heeft de brouwerij haar doel met glans bereikt.
Alken-Maes, Alken
Bij het vullen van de bierflesjes ging in het verleden behoorlijk wat water verloren. Brouwerij Alken-Maes investeerde voor 4 miljoen euro in een nieuwe, waterbesparende flessenvuller in de Brouwerij Cristal in Alken. Deze vuller verbruikt op piekmomenten 360m3 water per week minder dan de vorige flessenvuller. Dat betekent wekelijks een besparing van de inhoud van zeven zwembaden.
Brouwerij Haacht, Haacht
Bij de reinigingsprocedure van de procestanks gaat heel wat water verloren. Daarom heeft de Brouwerij Haacht een intelligente software-module geïnstalleerd om de reinigingsprocedure van die procestanks en het bijhorende waterverbruik te optimaliseren. Ook het waterverbruik bij de spoelmachine werd in kaart gebracht en door slimme en doeltreffende ingrepen slaagde de brouwer er in om lokaal 30 % water te besparen.
Brouwerij Huyghe, Melle
‘Hoe kun je nog meer water hergebruiken?’ Dat was de specifieke uitdaging voor Brouwerij Huyghe en ze ondernam verscheidene acties om de bestaande waterzuiveringsinstallatie voor waterhergebruik verder te optimaliseren. Zo kwam er een extra buffertank zodat het gezuiverde water beter benut kan worden en wordt er gebruik gemaakt van regenwater. De brouwerij verdubbelde de capaciteit van de bestaande waterzuivering, waarbij membraanfiltratie en omgekeerde osmose worden ingezet. Dat zijn twee soorten installaties waarbij met behulp van membranen deeltjes met verschillende poriëngroottes kunnen afgescheiden worden. Door al deze maatregelen kan meer gezuiverd proceswater nog verder opgezuiverd worden voor hergebruik.
Dit zijn niet de enige initiatieven. Alle brouwerijen in het project zetten in op een duurzamer watergebruik. Zo zijn sommige brouwerijen gestart met het nog beter monitoren van het watergebruik in de brouwerij en heeft een andere een werknemer aangeduid die zich nu verder specialiseert in nutsvoorzieningen waardoor bijvoorbeeld koeltorens beter worden afgeregeld met lager waterverbruik tot gevolg….
Meer weten? Neem gerust contact op met Dirk Halet (dh@vlakwa.be) of 014/33.50.58
Wat is de Green Deal Brouwers?
De Green Deal Brouwers is een vrijwillige overeenkomst die afgesloten werd tussen de Vlaamse overheid, individuele brouwerijen, vzw Belgische Brouwers, Fevia Vlaanderen en Vlakwa. Bij de ondertekening van de Green Deal op 6 september 2018 sloten 9 brouwerijen aan, ondertussen staat de teller van deelnemende brouwerijen al op 15. Meer info vind je hier.
