Wateroverlast voorspellen in steden

Uren van tevoren kunnen voorspellen wanneer een stedelijk gebied, zoals Antwerpen, dreigt te overstromen. Lang is dat een droom geweest, maar dankzij het project ‘proactive flooding prediction’ kunnen hulpdiensten op voorhand tot op het niveau van een straat voorspellen waar en wanneer wateroverlast kan optreden. Dit project is een samenwerking tussen VITO, imec City of Things, Hydroscan, Brandweer Zone Antwerpen (BZA) en Water Link.

Wateroverlast wordt alsmaar een grotere uitdaging voor de hulpdiensten. Het zou een hele hulp zijn als stormen en hun impact nauwkeuriger zouden kunnen voorspeld worden.

Flood4Cast, een rekenmodel waaraan VITO heeft meegewerkt, geeft de hulpdiensten nuttige informatie zodat die beter kan anticiperen op mogelijke overstromingsscenario’s. Zo kunnen de middelen doeltreffender ingezet worden en kan de schade door wateroverlast vermeden of op zijn minst beperkt worden. Het model maakt onder andere gebruik van realtime radarbeelden om de regenwolken te analyseren, aangevuld met realtime data van pluviometers en waterlevel sensoren. De rioleringen worden in kaart gebracht en sensoren in de rioleringen meten in realtime hoeveel water vlot weg kan lopen doorheen de riolering.

Het model werd in een eerste fase opgebouwd voor een testgebied dat de Antwerpse deelgemeenten Ekeren/Merksen omvat. De wateroverlast en de overstromingen waar deze gemeenten in het verleden mee hebben afgerekend, maakten van deze regio het ideale testgebied. Zeer zware regenbuien die in juni 2019 de gemeenten teisterden werden dankzij de Flood4Cast zeer goed voorspeld.

In dit project waren VITO en het ingenieursbureau Hydroscan verantwoordelijk voor de hydrologische expertise, dit omvatte het opstellen van het rekeninstrument, de data interpretatie inclusief uitbouw van een beperkt sensor meetnet (neerslag en waterpeilen) en werd advies gegeven over de wijze waarop de resultaten kunnen gevisualiseerd worden.