Seismometernetwerk onderzoekt aardbevingen
Dat diepe geothermie aardbevingen kan veroorzaken is al langer gekend. Het zijn meestal lichte aardbevingen die alleen met gevoelige meetapparatuur te registreren zijn. Een belangrijke oorzaak lijkt de injectie van het afgekoeld water te zijn. Door de locatie van de aardbevingen te bepalen, kunnen de onderzoekers opvolgen hoe de ondergrond reageert op drukverschillen die gepaard gaan met de injectie. Zo leren we de diepe ondergrond beter kennen.
Seismometernetwerk
Het injecteren van water in de diepe ondergrond veroorzaakt kleine bewegingen die aanleiding geven tot aardbevingen. Kunstmatig opgewerkte aardbevingen zijn een aandachtspunt bij de ontwikkeling van elk diepe-geothermieproject en een belangrijk onderzoeksthema. Het zijn kleine bewegingen langs barsten en spleten in de kalksteen die door de opgelegde stroming en overdrukken wat verder openen.
Daarom heeft VITO een eigen seismometernetwerk uitgebouwd. Het netwerk laat de onderzoekers toe de bodembewegingen tot op enkele tientallen meters te lokaliseren. Door de locaties van opeenvolgende aardbevingen met elkaar te vergelijken kunnen ze de richting berekenen waarin de drukeffecten van de injectie zich voortzetten. Zo monitoren de onderzoekers of ze in de nabijheid van grotere breuksystemen komen. Door het bijsturen van de injectie (druk en temperatuur) wil VITO een veilige werking van de geothermiecentrale garanderen.
Stoplichtsysteem of Traffic Light System (TLS)
We hanteren in de aardwarmtecentrale een stoplichtsyteem (Traffic Light System of TLS) dat gebaseerd is op vier parameters:
-
de berekende magnitude van een aardbeving;
-
de afstand tot de breuk;
-
het aantal bevingen per tijdseenheid;
-
de maximaal gemeten piekgrondsnelheid in de seismometers uit het monitoringnetwerk.
Voor elke parameter zijn grenswaarden gedefinieerd die een groene, een oranje en een rode zone afbakenen. Als één of meer van de parameters zich in de oranje zone bevindt, worden de operationele condities in de aardwarmtecentrale, zoals debiet en injectiedruk, geleidelijk afgebouwd. Als één of meer van de parameters zich in de rode zone bevindt, wordt de centrale op een gecontroleerde manier tijdelijk stilgelegd.
De kaart hieronder geeft een overzicht van bevingen in de afgelopen 90 dagen en de huidige status van het stoplichtsysteem of TLS.
Nieuw gedetecteerde bevingen verschijnen binnen 15 minuten op de kaart. Tijdstip, locatie en magnitude van nieuw gedetecteerde bevingen kunnen nadien nog licht wijzigen op basis van extra dataverwerking. Het tijdstip van de events is aangegeven in lokale tijd (Belgische tijd).
Voor elke beving is de lokale magnitude (schaal van Richter) weergegeven. Deze waarde berekenen we aan de hand van de seismometers van het monitoringnetwerk op en rond de aardwarmtecentrale. Ze houdt rekening met de nabijheid van deze seismometers. Vanaf een lokale magnitude van 1,0 worden de bevingen ook opgepikt door seismometers die verderaf staan. Voor die bevingen berekent de Koninklijke Sterrenwacht van België (KSB) ook de lokale magnitude. Die waarde kan afwijken van de door VITO berekende magnitude. De verschillen hebben onder meer te maken met het feit dat er een verschillend netwerk wordt gebruikt. Voor het stoplichtsysteem of TLS gebruiken we de door VITO berekende magnitude.
