Hoe verenig je de leefbaarheid van steden met een effectieve en doeltreffende afvalverzameling?
Dat is de kernvraag van ‘Urban Waste Collection’, een project van het Vlaams Innovatieplatform voor de Logistieke sector (VIL). VITO zorgt mee voor de wetenschappelijke onderbouwing.
Niet alleen inwoners, maar ook bedrijven die in steden gevestigd zijn, produceren afval dat moet opgehaald worden. Maar om de leefbaarheid van de steden te vergroten, vaardigen de lokale besturen allerlei maatregelen uit die de selectieve ophaling in de weg staan. Denken we maar aan lage emissiezones, circulatieplannen, venstertijden voor laden en lossen… Die beperkingen zijn vaak lokaal, terwijl de selectieve ophaling steeds meer door intercommunales en private ophalers gebeurt die in verschillende steden actief zijn.
In welke technologieën, materiële en operationele oplossingen zouden de ophalers moeten investeren om de selectieve ophaling van bedrijfsafval vlot en efficiënt te laten verlopen? We moeten die oplossingen niet alleen bedenken, maar ze moeten ook gemakkelijk implementeerbaar zijn. De zoektocht naar antwoorden gebeurt in het VIL-project ‘Urban Waste Collection’.
Zes steden/intercommunales en zeven bedrijven/organisaties die actief zijn in de ophaling van bedrijfsafval hebben zich voor dit project geëngageerd. Het projectteam heeft de bedrijfsafvalstromen in acht Vlaamse steden geanalyseerd en bekeken welke beperkingen de ophaaldiensten kregen opgelegd. Wat is de impact van die beperkingen op de selectieve ophaling van specifieke bedrijfsafvalstromen zoals keukenafval, papier en karton, gebruikte vetten en oliën, puin of bedrijfsrestafval? Welke technologische en logistieke factoren hebben we nodig om tot een oplossing te komen? Uit het project kwam een bijkomend voordeel: een innovatieve logistieke aanpak biedt opportuniteiten die leiden tot een meer circulaire economie. VITO onderzoekt welke aanpak welke bijdrage kan leveren en hoe we ervoor kunnen zorgen dat die maximaal is.
Het project startte in april 2018 en liep twee jaar. De oplossingen die nu per stad worden uitgetekend, houden rekening met zowel economische als milieukosten. De beleidsaanbevelingen die eruit voortkomen, kunnen geïmplementeerd worden in andere steden. Dit project heeft impact op zowel de leefbaarheid van de steden als op een effectieve en efficiënte afvalinzameling. Bij de oplossingen wordt gezocht naar een maximale valorisatie van stedelijke bedrijfsafvalstoffen. Hoe kunnen we op een efficiëntere manier meer bruikbare materialen uit afval halen?
Het project is afgerond in 2020. Er werden negen oplossingspistes naar voor geschoven die op de eerder vermelde problematiek een antwoord konden bieden: gaande van ‘Hubs in de stadsrand’ naar ‘Multimodaliteit’ tot een ‘Uber concept voor afval’. Uit workshops en analyse kwam het concept van de ‘neutrale’ of ‘witte wagen’ naar voor als meest haalbare kaart. Vervolgens werd dit concept verder uitgewerkt door middel van een pilot waarbij concullega’s samenwerkten om stedelijk afval op te halen: een mijlpaal in Vlaanderen.
Twee pilots werden afgerond. Projectdeelnemers SUEZ en Renewi werkten het pilootproject ‘Collecting together for you’ uit. De doelstelling bestond erin om gezamenlijk, door inzet van eigen wagens met vermelding van een gezamenlijk logo, PMD-rolcontainers bij bedrijven in Oost-Vlaanderen op te halen. Ook Imog, Vanheede en A3 Verhuur hebben het concept van de witte wagen uitgetest. In deze pilot werd in Waregem de ophaling van restafval bij zowel gezinnen als bedrijven met één en dezelfde wagen uitgevoerd.
