‘Meet Mee Mechelen’: een onderzoek naar luchtkwaliteit waarbij vrijwilligers met de fiets de luchtkwaliteit op een aantal trajecten in de stad hebben gemeten.

Luchtkwaliteit op straatniveau

Voor dit onderzoek zetten de onderzoekers airQmap in. AirQmap is een betrouwbaar en gebruiksvriendelijk meetplatform dat door VITO werd ontwikkeld om de luchtkwaliteit op straatniveau op een betaalbare manier in kaart te brengen. De meetwaarden worden verwerkt tot gedetailleerde interactieve online luchtkwaliteitskaarten. AirQmap meet Black Carbon. Black Carbon (BC) is een maat voor roetdeeltjes die ontstaan bij onvolledige ontbranding van fossiele brandstoffen en biomassa. In Vlaanderen zijn de belangrijkste bronnen verkeer en gebouwenverwarming. En we weten dat er een link is tussen de blootstelling aan BC en cardiovasculaire en longziekten.

AirQmap werd al succesvol ingezet in een 15-tal steden en gemeenten. Met airQmap krijg je een overzicht van de luchtkwaliteit en de verschillen op straatniveau. De mobiele metingen gebeuren met gebruiksvriendelijke, compacte apparatuur en kunnen worden uitgevoerd door geëngageerde burgers of stadspersoneel.

 Met de resultaten kan je

  • een overzicht krijgen van de luchtkwaliteit op straatniveau en een beter inzicht krijgen in de verschillen op straatniveau;
  • een draagvlak creëren voor nodige aanpassingen aan het verkeersplan om vervuilend verkeer te verminderen;
  • burgers eenvoudig informeren met concrete cijfers over de luchtkwaliteit in hun straat;
  • nagaan of de lokale luchtkwaliteit verbetert na de invoering van een verkeersmaatregel (nieuwe verkeerslichten, nieuwe eenrichtingsstraat, circulatieplannen etc.);
  • de lokale bevolking sensibiliseren (bvb over de luchtkwaliteit in de buurt van scholen);
  • gezondere fiets- of wandelroutes aanbevelen.

 Meet mee Mechelen

 De data die de fietsers in Mechelen verzamelden, brengen de BC-concentraties in beeld langs zowel een aantal belangrijke assen als verkeersluwe plekken tijdens de spits. De resultaten van Meet mee Mechelen komen overeen met de hotspots uit CurieuzeNeuzen, maar Meet mee Mechelen geeft ook meer informatie over de luchtkwaliteit op andere plaatsen. Uit het onderzoek kunnen we afleiden dat de BC-concentraties waaraan fietsers zijn blootgesteld afhankelijk zijn van de nabijheid van verkeer en de omgeving. Hoe opener de straat en hoe meer wind, hoe minder de roetdeeltjes ter plaatse blijven hangen en hoe beter de luchtkwaliteit zal zijn. Ook is de roetconcentratie afhankelijk van de meetperiode en hoger in de herfst/winter. Daarnaast zien we ook dat verkeersbeperkende maatregelen duidelijk effect hebben en dat je als fietser je blootstelling aan luchtvervuiling kan beperken door de juiste route te kiezen.

 'Meet Mee Mechelen' is onderdeel van het Ground Truth 2.0 initiatief van verschillende partners waarbij VITO betrokken was.  Meer informatie via https://mechelen.meetmee.be/ en https://gt20.eu/.

Contact:
Stijn Vranckx