Hoe kunnen we van de coronacrisis een opportuniteit maken? Met als basis een paper van EnergyVille dat de mogelijkheden schetst om in post-coronatijden onze bebouwbare omgeving te verduurzamen, heeft VITO met VITO Connect een rondetafelgesprek  georganiseerd. Eén belangrijke conclusie: de bouwsector zal een katalysator zijn voor economisch herstel na corona.

Investeren in de energietransitie van de bebouwde omgeving is prioriteit in de relanceplannen van de Europese Unie en meerdere lidstaten. Om de klimaatdoelstellingen te halen moet in Vlaanderen 90% van de gebouwen energetisch gerenoveerd worden tegen 2050. Onderzoek van EnergyVille/VITO toont aan dat er een duidelijke win-win is voor kortetermijn economische groei en het terugdringen van broeikasgassen. We beleven een kantelmoment om onze bebouwde omgeving te verduurzamen en tegelijk economische groei te realiseren. Deze investeringen hebben een groot multiplicator-effect: beperkte investeringen in de bouw hebben een positieve impact op de economie die groter is dan de initiële investering.

Zo merkte Marc Dillen van de Vlaamse Confederatie Bouw in het debat op dat we met een half miljard euro extra investeringen in de begroting voor 3 miljard euro investeringen in de bouw kunnen realiseren. Die 3 miljard aan investeringen  zouden op zich dan weer aanleiding geven tot 12 miljard input in de economie, gespreid over twee jaar.

Een groot deel van deze renovaties zal op de particuliere markt moeten gebeuren en dat is niet niets. Volgens Annemie Bollen van de SERV heeft een derde van de Vlaamse gezinnen onvoldoende middelen om zo’n renovatieproject zelf te financieren. Daarom is het de taak van de overheid  om de particulier te ontzorgen en eventueel bijkomende financiering te voorzien voor kwetsbare consumenten. De burger moet zelf mee in het verhaal betrokken worden. Ook moet op secundaire voordelen worden gewezen zoals betere leerresultaten voor kinderen en gezondere en meer comfortabele woningen. Er is wel vertrouwen dat de markt zelf voor de nodige innovaties zal zorgen eens er een duidelijk beleidskader is uitgetekend.

Een homogene of heterogene investeringsaanpak voor renovatie?

De vraag blijft hoe we dit concreet kunnen aanpakken. Moeten we gaan voor een homogene aanpak waarbij de hele gebouwenstock op dezelfde manier wordt gerenoveerd, of moeten we gediversifieerd tewerk gaan en kijken naar het gebouw in kwestie? Uit een modelleeroefening van VITO/EnergyVille blijkt alvast dat de kost per bespaarde ton CO2 tot een derde lager is wanneer op systeemniveau de meest voordelige combinaties van renovatiemaatregelen worden geselecteerd in plaats van een aanpak waarbij alle woningen hetzelfde energieprestatieniveau moeten bereiken.

De rol van de stad in de verduurzaming van de bebouwde omgeving

Marc Dillen is zeer duidelijk in zijn betoog. We willen meer mensen naar de stad trekken want er zal verdichting nodig zijn om het groeiende aantal mensen van woningen te voorzien. Maar de afgelopen decennia heeft men de burger uit de stad gejaagd. Er is veel te weinig geïnvesteerd in stadvernieuwing en er zijn te weinig maatregelen genomen om die dichtbebouwde omgevingen op een intelligente manier duurzamer en klimaatvriendelijker maken. We moeten die stap zetten, niet langer met opvallende hoogbouw, maar wel op een slimme, doordachte manier met overzichtelijke bouwcomplexen in een groene en leefbare omgeving. Volgens Thomas Vandenbergh, CEO van BESIX, hebben we in de bouwsector nood aan mensen met een frisse kijk en dat hoeven daarom geen ingenieurs te zijn.

Door een doordachte aanpak  kunnen we de leefkwaliteit en de veerkracht van de stad vergroten. En dit vanuit een dubbel klimaat- en gezondheidsperspectief. Corona vormt daarom het momentum om te investeren in een duurzame en toekomstbestendige bebouwde omgeving. Als we nu de stap zetten, dan is dit een drievoudige winsituatie: economisch herstel op korte termijn, meer robuustheid en comfort op lange termijn en duurzaamheid.

Meer weten?

Neem dan contact op met onze experts Smart Energy and Built Environment.

Maarten.degroote@energyville.be - Han.vandevyvere@energyville.be