Draag bij aan een Europese waterweerbaarheidsstrategie
In het kader van de recent gepubliceerde EU Competitiveness Compass werkt de Europese Commissie aan een ambitieus plan om de weerbaarheid van Europa op verschillende vlakken te versterken. Het Draghi-rapport identificeert drie pijlers om de concurrentiekracht van de EU te verhogen. Een daarvan is reducing excessive dependencies and increasing security, waar waterbeheer en waterzekerheid een prominente rol spelen.
Om de groeiende waterschaarste aan te pakken en een efficiënter watergebruik te stimuleren, zal de Europese Commissie in het tweede kwartaal van 2025 een European Water Resilience Strategy voorstellen: het EC Work Programme 2025. Met die strategie wil Europa waterbronnen beter beheren, waterschaarste aanpakken en de concurrentiekracht van de Europese watersector versterken.
Twee consultaties
Om zie strategie voor te bereiden, organiseert de Europese Commissie twee consultaties die openstaan tot 4 maart 2025:
Die consultaties moeten bijdragen aan een breed gedragen strategie die rekening houdt met de input van belanghebbenden uit verschillende sectoren. De focus ligt op efficiënter watergebruik, het versterken van circulaire wateroplossingen en het beschermen van aquatische ecosystemen. Water is immers essentieel voor onze economie, voedselproductie, energievoorziening en ecosysteemdiensten. Bovendien wordt toegang tot schoon drinkwater erkend als een fundamenteel mensenrecht.
High-level rondetafelgesprek
Om die consultatieronde af te sluiten, organiseert de Europese Commissie op 6 maart 2025 een high-level stakeholder roundtable: Towards a Water Resilience Strategy for the European Union. Die dag komen beleidsmakers, wetenschappers en vertegenwoordigers uit de industrie samen om de strategische richting van het Europese waterbeleid verder vorm te geven.
Discussie Europees Parlement
Ook binnen het Europees Parlement wordt dit thema besproken en worden voorbereidende studies uitgevoerd. Zo heeft het Parlementair Panel voor de Toekomst van Wetenschap en Technologie (STOA) een rapportontwerp klaar: Towards a water smart EU: a foresight study on water scarcity and drought.
De komende maanden zijn dan ook cruciaal om input te leveren en mee te bouwen aan een veerkrachtige Europese waterstrategie. Blijf op de hoogte van verdere ontwikkelingen en neem deel aan de consultaties via de officiële kanalen van de Europese Commissie.
Statusrapporten Europese lidstaten
Op 4 februari heeft de Europese Commissie bovendien de statusrapporten van de verschillende lidstaten gepubliceerd die mee onderbouwing zullen geven aan de waterweerbaarheidsstrategie.
Die rapporten bevatten niet alleen een voortgangsanalyse op het gebied van waterbeheer, maar bieden ook landspecifieke informatie en aanbevelingen om duurzame waterbeheerpraktijken in Europa verder te bevorderen.
Het rapport voor België bevat enkele specifieke aanbevelingen die een directe impact hebben op het bedrijfsleven:
Vergunningen en regelgeving
- Zorg ervoor dat vergunningen voor wateronttrekking en lozing periodiek worden herzien.
- Neem in vergunningen voorwaarden op die de e-flow en waterbalans waarborgen.
- Koppel vergunningen beter aan de status van de betrokken waterlichamen en zorg voor strikte handhaving.
Kosten en financiering
- Ook wateronttrekkingen uit niet-bevaarbare waterlopen moeten onderworpen worden aan waterheffingen.
- Alle sectoren, inclusief industrie en landbouw in Vlaanderen, moeten een vaste én variabele prijs per eenheid gebruikt water betalen.
Aanpak van vervuiling
- Acties versterken om nutriënten- en pesticidenvervuiling te verminderen, onder andere door verplichte maatregelen wanneer vrijwillige initiatieven onvoldoende effect hebben.
- Meer ambitie en pragmatisme tonen in de aanpak van chemische vervuiling, met specifieke aandacht voor prioritaire stoffen, en rivierspecifieke & grondwaterspecifieke verontreinigingen.
Uitzonderingen
-
Uitzonderingen op het behalen van waterkwaliteitsdoelstellingen moeten veel beter onderbouwd worden. Dat vereist een grondige analyse van cumulatieve effecten, een evaluatie van milieuvriendelijkere alternatieven, en een duidelijke motivatie van de maatregelen die worden genomen om de negatieve impact van nieuwe ontwikkelingen te beperken.
De komende maanden zijn dan ook cruciaal om input te leveren en mee te bouwen aan een veerkrachtige Europese waterstrategie. Blijf op de hoogte van verdere ontwikkelingen en neem deel aan de consultaties via de officiële kanalen van de Europese Commissie.
Geef input voor de consultatie rond Water Efficiency First (vóór 4 maart)
Geef input voor de consultatie rond de waterweerbaarheidsstrategie (vóór 4 maart)
