ImmuneSpec onderscheidt zich met snelle en betrouwbare identificatie van immunogene peptiden voor het ontwikkelen van de volgende generatie vaccins, kankertherapie en eiwitmedicijnen. Zo creëert VITO met in-huis ontwikkelde technologieën economische en maatschappelijke impact.
Innovatief onderzoeksdomein immunopeptidomics
Enkele jaren geleden ontdekten VITO-onderzoekers, samen met collega’s van de UAntwerpen, het enorm belang en potentieel van het nog jonge onderzoeksdomein van de immunopeptidomics. Een eerste aanknoping waren tumorspecifieke antigenen. Met de analyse van deze kleine stukjes eiwit (zogenaamde immuunpeptiden) in tumoren werkte VITO mee aan analyses die kunnen uitgroeien tot een vorm van immuuntherapie op maat van de patiënt.
Uit de kennis en expertise uit de beginjaren is een unieke, geavanceerde methodologie gegroeid, die de onderzoekers in staat stelt om snel en nauwkeurig peptides te identificeren die een immuunreactie kunnen opwekken. De zogenaamde MAPPS-analyses behoren tot de meest gesofisticeerde methodes om immunogeniciteitstests uit te voeren. Die tests vormen een cruciale stap in de ontwikkeling van de volgende generatie van geneesmiddelen. Belangrijke toepassingen zijn onder meer het ontwikkelen van (mRNA-) vaccins, immuuntherapie en het testen van (eiwit)medicijnen op ongewenste immuunreacties.
Computerondersteund moleculair ontwerp of in-silicodrugdesign is momenteel een standaardaanpak die in alle grote farmaceutische en biotechnologische onderzoekscentra wordt toegepast voor het ontdekken en optimaliseren van nieuwe geneesmiddelen. De MAPPS-analyses gaan een stap verder dan de huidige, standaardaanpak voor drugdesign en meten echt welke delen van een eiwit een immuunrespons uitlokken, niet enkel een voorspelling met computermodellen. Dit biedt een grote meerwaarde, zowel qua nauwkeurigheid en betrouwbaarheid als snelheid van de identificatie van geschikte peptiden.
Van labo naar commerciële schaal
Vanaf het moment dat er interesse vanuit de markt bleek te zijn voor de gesofisticeerde MAPPS-analyses, startte het onderzoeksteam samen met de Tech Transfer Office van VITO met het creëren van een spin-off. Eerst werden een business- en een financieel plan opgesteld. Het goede nieuws was dat de opportuniteiten nog groter waren dan gedacht. Hierna startte de incubatiefase van de spin-off, geleid door de VITO Venture Studio. Dit is een apart programma binnen de Tech Transfer Office, gespecialiseerd in de intensieve begeleiding van spin-offteams, zodat VITO spin-offs onder de meest optimale omstandigheden hun plaats in de markt kunnen innemen en behouden, ook op de lange termijn. Een duurzame ontwikkeling als het ware.
Elise Pepermans, CEO van ImmuneSpec, licht toe wat de incubatiefase betekende voor het totstandkomen van de onderneming: “De VITO Venture Studio heeft ons geholpen om eigenlijk alles te optimaliseren en over te gaan naar een echt beginnend bedrijf. Er is gekeken naar wat de sterktes en zwaktes van het onderzoeksteam en van de technologie waren en hoe we dit konden aanpakken. Ik ben in het Entrepreneur-in-Residence-programma van VITO gestapt. Dit betekent dat ik mijn job als onderzoeker bij VITO inruilde voor een traject als ondernemer bij VITO.” Deze rol gaf Elise de mogelijkheid om de high-throughput-methode van hun analyses te optimaliseren om op die manier hun innovatieve benadering te perfectioneren voor de markt. “De overgang van een analyse uitvoeren in het labo naar het opstarten van een bedrijf waarin de analyses kunnen worden uitgevoerd vergde bepaalde vaardigheden die wij niet hadden. De VITO Venture Studio heeft ons in elk van deze stappen begeleid en bovendien de nodige werkingsmiddelen voorzien zodat wij alle optimalisaties konden realiseren.”
VITO Venture Studio
“De VITO Venture Studio heeft één missie: spin-offs creëren op basis van VITO-innovaties. We trachten hierbij elk aspect van de venture creation mee op te nemen. Eerst gaan we uiteraard kijken naar het business- en het financieel plan en zetten daarbij heel erg in op het team. In functie van de onderneming creëren we een bepaald team met de nodige aandacht voor de groepsdynamiek”, legt Nils Wuytens van de VITO Venture Studio uit. “De technologie, zoals die in VITO is ontwikkeld, is in feite nog niet helemaal marktrijp. Ook dat laatste stapje proberen we aan te pakken binnen de VITO Venture Studio. We maken tijd en budget vrij om de innovatie marktklaar te maken. Tot slot begeleiden we ook de zoektocht naar een externe investeerder. VITO stapt niet exclusief mee in de spin-off. We helpen bij het vinden van externe investeerders en dat traject is soms erg intensief.”
Uit het netwerk van de Tech Transfer Office werd HERAN Partners aangesproken, een Belgisch investeringsfonds dat zich richt op het ondersteunen van Europese start-ups en scale-ups in de MedTech- en HealthTech-industrie. “Al tijdens de allereerste gesprekken toonde ImmuneSpec het disruptieve karakter van hun MAPPS-aanbod aan,” benadrukt Katleen Vandersmissen, Managing Partner bij HERAN Partners. “De technologie levert grotere en bovendien gevalideerde datasets aan, die de efficiëntie van de ontwikkeling van de volgende generatie aan medische behandelingen sterk zal doen toenemen. Onze investering stelde ImmuneSpec in staat om de nodige laboratoriumfaciliteiten op te zetten in het Wetenschapspark in Niel en om het team uit te breiden met labopersoneel, projectmanagers en bio-informatici. Nu ImmuneSpec gestart is, begeleiden wij ImmuneSpec in de verdere uitbouw tot de speler bij uitstek voor MAPPS-analyses."
“Tijdens de laatste maanden van de incubatie bij VITO, werd begeleiding van het team geleidelijk overgenomen door de investeerder. De VITO Venture Studio nam de praktische opvolging van de closing voor haar rekening, onder meer op het vlak van IP,” zegt Nils Wuytens. Sinds de effectieve opstart van ImmuneSpec eind maart 2023 zetelt er nog een VITO-directeur in hun Raad van bestuur, maar de start-up functioneert volledig onafhankelijk.
“We hebben in veel verschillende fases ondersteuning van VITO gekregen,” besluit Elise Pepermans. “Voor ons was de incubatiefase in de VITO Venture Studio de meest cruciale. Daar zijn we echt ondersteund om een bedrijf op te richten. Nu we een onafhankelijk bedrijf zijn, hebben we gemerkt dat we de eerste maanden eigenlijk al flink wat klanten hebben kunnen overtuigen en projecten succesvol hebben kunnen voltooien. Onze ambitie om met ImmuneSpec tot de topspelers van de immunopeptidomics providers te behoren blijkt realistischer dan ooit.”
Jo Brouns, Vlaams minister van Economie, Innovatie, Werk, Sociale economie en Landbouw staat volledig achter initiatieven als dit: “Vlaanderen is een absolute topregio op het vlak van innovatie. Een belangrijk onderdeel daarvan bestaat erin om die innovatiekracht ook om te zetten naar de praktijk en om nieuwe mogelijkheden te vermarkten. VITO neemt de voortrekkersrol op als één van de Vlaamse Strategische Onderzoekscentra om excellent onderzoek uit Vlaanderen te laten doorgroeien tot innovatieve toepassingen met een economische en maatschappelijke impact. Deze spin-off zal er zo mee voor zorgen dat de volgende generatie van geneesmiddelen sneller ontdekt en ontwikkeld zal worden.”
