Op 31 januari 2023 vond het kick-off event van EDIH-EBE plaats. In de aanwezigheid van zo’n 200 participanten ging de website live. Digitalisatie is zowel onvermijdelijk als cruciaal voor het concurrentievermogen en de duurzaamheid van de Vlaamse economie. Veel ondernemingen en organisaties uit de publieke sector die werken rond energietoepassingen in de bouw zijn vandaag nog onvoldoende op de hoogte van de opportuniteiten die verdere digitalisatie biedt. Toch is het gebruik van geavanceerde digitale technologieën essentieel om producten, processen en diensten te verbeteren en de energie-efficiëntie van de bouw en renovatie van gebouwen en wijken te versnellen. Dit zal op termijn een belangrijke impact hebben op het energieverbruik van het Vlaamse woningenbestand en het gebruiksgemak van nieuwe technieken voor de bewoners verhogen.
Wie vandaag de digitale omslag maakt, is klaar voor morgen
Alles onder één dak
Om deze digitale transformatie te versnellen wordt vandaag op Thor Park in Genk een centraal digitaal en fysiek toegangspunt gelanceerd: EDIH-EBE, European Digital Innovation Hub Energy in the Built Environment. De EDIH-EBE biedt verschillende diensten aan die de digitale kennis en vaardigheden van Vlaamse ondernemingen en organisaties zullen verhogen, waardoor ze een competitieve voorsprong krijgen. De focus ligt hierbij op het kruispunt tussen bouw, energie en ICT. Wat de EDIH-EBE uniek maakt, is de toegankelijkheid en centralisering van expertise en ondersteuning. Alle diensten die nodig zijn om een digitale transformatie te realiseren zitten op één plaats, zowel online op de EDIH-EBE website als fysiek op het Thor Park. Deze aanpak maakt het makkelijk om de digitale transformatie aan te vatten en zorgt ervoor dat het digitalisatietraject met succes kan worden afgelegd.
Steden en gemeenten hebben een voortrekkersrol te spelen in de energietransitie en met Stad Genk zetten wij hier volop op in. Het verduurzamen van woningen is hierbij van cruciaal belang. In onze stad is dit een uitdaging en opportuniteit die we met beide handen grijpen en ondersteunen dan ook verschillende projecten die hiervoor de nodige tools aanleveren. EDIH-EBE is bij uitstek een initiatief dat dankzij de gebundelde expertise en de laagdrempelige toegankelijkheid op termijn zal bijdragen tot een duurzamere bouw. Natuurlijk zijn we ook fier dat onze stad door Europa gekozen is als thuisbasis voor EDIH-EBE. Met de bedrijven, onderwijs- en kennisinstellingen op Thor Park hebben we ook expertise en infrastructuur van wereldtop in huis. – Wim Dries, Burgemeester stad Genk
Verschillende uitdagingen en obstakels: één adres
Vlaanderen is Europese koploper in onderzoek en innovatie. We focussen daar sterk op duurzaamheid en digitalisering. En laat nu beide prioriteiten goed samenkomen in de ‘European Digital Innovation Hub’. Als Vlaams minister van Innovatie en Economie ben ik verheugd dat we in Vlaanderen slimme oplossingen ontwikkelen voor maatschappelijke uitdagingen zoals de duurzame transitie. Zo zijn digitale toepassingen cruciaal om zonnepanelen, warmtepompen, elektrische wagens of thuisbatterijen op elkaar te laten samenwerken. – Jo Brouns, Minister van Economie en Innovatie
Wanneer bijvoorbeeld een bouwbedrijf dat isolatiematerialen produceert of een sociale huisvestingsmaatschappij die haar woning van hernieuwbare technieken wil voorzien de switch naar een toekomstgerichte digitale aanpak wil maken, worden ze met verschillende uitdagingen geconfronteerd: het personeel is onvoldoende geschoold, de financiële middelen ontbreken, er is intern geen kennis of ervaring aanwezig, …
Maar ook aan de aanbodzijde zijn er vaak obstakels. Een bedrijf dat energiegerelateerde producten of diensten voor de bouwsector aanbiedt, heeft een ingenieus idee of een kant-en-klare innovatieve oplossing. Ze hebben echter niet de mogelijkheden om dit te testen, noch de middelen om het te ontwikkelen. En is er wel voldoende binnenlandse vraag of mikken ze best ook op buitenlandse markten?
Vanaf vandaag kunnen zij met hun vragen terecht bij de EDIH-EBE want deze ‘One-Stop-Hub’ brengt verschillende actoren uit de bouw- en energiesector samen en zorgt voor een maximale kruisbestuiving tussen deze partners. Het resultaat is een efficiënte dienstverlening via:
- opleidingen, cursussen, arbeidsbemiddeling en stages
- advies op maat
- testen, experimenteren en valideren in kleine demonstraties in digitale, fysieke en living labs
- expertpanels voor bespreking en advies
- ondersteuning bij het vinden van investeringen
- evenementen die het ecosysteem samenbrengen met een focus op innovaties
- internationale samenwerking.
Veel van deze diensten zijn bovendien gratis toegankelijk (kmo’s) of aan interessante voorwaarden, dankzij steun vanuit Europa en vanwege de co-financiers.
Voordelen van een ‘One Stop Hub’
De voordelen van één centraal toegangspunt als de EDIH-EBE, zowel economisch, ecologisch als maatschappelijk, worden duidelijker als je enkele concrete uitdagingen erbij neemt.
Eén van de grote bottlenecks in de energetische renovatie van het Vlaamse woningpark, is het activeren van woningeigenaars. One-Stop-Hubs kunnen een traject aanbieden dat de energiescan, ontwerp, financiering, realisatie en zelfs opvolging of onderhoud kan omvatten. Via de EDIH-EBE kunnen bedrijven toegang vinden tot tools die deze processen automatiseren en digitaliseren (bijvoorbeeld via een digital twin). Hierdoor kan het advies betrouwbaarder, betaalbaarder en toegankelijker gemaakt worden.
In de toekomst zal het ook erg belangrijk worden dat gebouwtechnieken beter en slimmer met elkaar samenwerken, om de beschikbare hernieuwbare energie zo optimaal mogelijk in te zetten. In de EDIH-EBE krijgt een bedrijf bijvoorbeeld toegang tot virtuele labo’s (dataplatformen) waar ze – met ondersteuning van experts – nieuwe energiebeheersystemen kunnen testen die bijvoorbeeld zonnepanelen, een thuisbatterij, een warmtepomp en eventueel een elektrische wagen efficiënter laten samenwerken.
Eén toegangspunt, tal van partners
Nuhma ondersteunt het EDIH-EBE project vanwege haar inzet voor duurzaamheid en innovatie. Het Limburgs klimaatbedrijf werkt namens 41 Limburgse gemeenten en de gemeente Laakdal aan gerichte participaties die de maatschappelijke meerwaarde voor de gemeenschap vergroten. De investeringen en participaties helpen bij het realiseren van het doel van Nuhma om Limburg CO2-neutraal te maken. Ik geloof dat groene energie, slimme steden en de betrokkenheid van burgers de toekomstvisie van Limburg vormen, voor de maatschappij en toekomstige generaties. Nuhma streeft naar een duurzame toekomst voor Limburg en haar inwoners. – Ludo Kelchtermans, CEO van Nuhma
De digitale innovatie hub is een samenwerking tussen verschillende Vlaamse actoren die hun krachten, kennis en infrastructuur ter beschikking stellen: EnergyVille (KU Leuven, VITO, imec, UHasselt), T2-campus i.s.m. SyntraPXL en VDAB, Flux50, Embuild Vlaanderen i.s.m. Techlink, Embuild Limburg en POM Limburg.
Zij worden bijgestaan door ondersteunende partners die elk een belangrijke meerwaarde bieden: Incubathor, Thor Park, VOKA, Enterprise Europe Network Vlaanderen en het Vlaams Supercomputer Centrum.
Dit initiatief en de gunstige voorwaarden worden mogelijk gemaakt door een subsidie van het Digital Europe Programme en de mede-financiering door de Provincie Limburg, Stad Genk, Nuhma en de uitvoerende partners.
Het palmares van onze provincie inzake duurzame energie is nu al indrukwekkend. De eerste windmolen op het land stond in Limburg, we hebben het grootste zonnepark van de Benelux en binnenkort staat hier het grootste batterijpark van Europa. Die Limburgse initiatieven zijn niet alleen een keuze, maar eigenlijk ook een noodzaak. We staan immers wereldwijd voor gigantische uitdagingen als we de tikkende tijdbom van de klimaatopwarming nog enigszins willen vertragen, of de huidige energiecrisis willen bezweren. Onze provincie wil hierin een voorbeeldrol opnemen. Daarom zetten we onze schouders mee onder EDIH, een belangrijk project dat duurzame energie en digitalisering met elkaar verbindt. – Tom Vandeput: Gedeputeerde voor Economie en voorzitter van POM Limburg.
