EnergyVille-partners starten grootschalig onderzoek naar duurzame energie voor de Einstein Telescope

Energie Einstein Telescope

Johan Rutten is omgevings- en duurzaamheidsmanager van de Einstein Telescope: “Het onderzoek naar een duurzaam energiesysteem heeft niet alleen een operationele meerwaarde voor de Einstein Telescope, maar vermijdt ook klimaat- en omgevingseffecten, zoals de ‘carbon footprint’ en verstoringen in de omgeving zoals verzuring en vermesting . Verder hopen we met dit onderzoek de inwoners van de regio te laten meeprofiteren van duurzame energievoorziening.”

Gedurende alle projectfases, van de start van de bouw tot wanneer het ondergronds wetenschappelijk meetinstrument in werking is en ook bij de afbraak ervan na 50 jaar, heeft de telescoop behoefte aan duurzame, betrouwbare energievoorzieningen die geen hinder met zich mee brengen voor de lokale gemeenschap en het milieu. Vanuit de samenwerking binnen EnergyVille zullen projectpartners KU Leuven, VITO en imec onder leiding van UHasselt, hiervoor een uitgebreid plan uitwerken dat het bidbook zal versterken om de Einstein Telescope naar de Euregio te halen.

De energiestudie bestaat uit 4 werkpakketten, elk getrokken door één van de onderzoekspartners:

1.    Energiemodellering
In dit werkpakket zal onderzoekspartner VITO een studie starten om de vele verschillende energiebehoeften van de Einstein Telescope in kaart te brengen op het vlak van elektriciteit, warmte en koeling. Daarnaast bestuderen de onderzoekers ook hoe dit zo kostenefficiënt gerealiseerd kan worden. “Een integraal systemische energiemodellering, die niet alleen rekening houdt met de elektriciteitsbehoefte maar ook met warmte/koude, opslag en het financiële aspect, is essentieel voor een project zoals de Einstein Telescope. Door de krachten van de verschillende instellingen binnen EnergyVille te bundelen, willen we met dit onderzoek bijdragen aan een excellent bidbook om de telescoop in onze regio te laten landen”, zegt dr. ir. Michiel Ritzen, onderzoeker hoofd expertisecentrum duurzaamheid en circulariteit evaluatie bij EnergyVille & VITO.

2.    Energieproductie
In het tweede werkpakket onderzoeken UHasselt en imec welke energiebronnen er gebruikt kunnen worden om de Einstein Telescope te voorzien van voldoende betrouwbare energie. Hierbij kijken de onderzoekers naar duurzame, hernieuwbare energiebronnen om de impact op het milieu en de omgeving zoveel mogelijk te beperken. “In de eerste plaats denken we dan aan zonne-energie”, zegt prof. dr. Bart Vermang (UHasselt/imec). “Zonnecellen kunnen dichtbij de telescoop opgebouwd worden en brengen geen hinder met zich mee voor de omgeving. Ze zijn modulair, en kunnen afhankelijk van de energiebehoefte opgeschaald worden. Daarnaast veroorzaken zonnecellen, in tegenstelling tot windturbines, ook geen trillingen waardoor de metingen van de telescoop niet verstoord worden.”

3.    Energietransmissie
Partners KU Leuven en VITO werken binnen deze energiestudie aan het uittekenen van een volledig elektriciteitsnetwerk met een hoge stabiliteit. Hiervoor ontwikkelen ze een geavanceerd netwerk en zullen ze binnen EnergyVille ook een digitale tweeling maken, waarop simulaties kunnen gedaan worden. “De Einstein Telescope stelt heel specifieke eisen aan het elektriciteitsnet, veel specifieker dan bij klassieke verbruikers. Daarom werken we aan een innovatief netontwerp dat stabiliteit, duurzaamheid en efficiëntie combineert. Met behulp van een digitale tweeling kunnen we verschillende scenario’s simuleren en optimaliseren om tot een toekomstbestendige oplossing te komen.” legt prof. Wilmar Martinez van EnergyVille/KU Leuven uit.

4.    Energie-opslag
Tot slot moet er ook voldoende back-up van energie voorzien worden. Daarvoor kijken UHasselt en VITO naar de optimale manier om ook in de toekomst in de energiebehoefte te kunnen voorzien, bijvoorbeeld door middel van energie opslag-systemen. “Binnen dit werkpakket zullen wij alle opties screenen en analyseren. Gezien de complexiteit van de infrastructuur, belang van continuïteit van het energie-aanbod, en ontwikkelingen in het energienet speelt slimme energie-opslag een steeds grotere rol. Het is dan ook logisch dat we samen met de Energyville partners een gedegen onderzoek doen naar ‘future-proof’ energie-opslag systemen”, zegt Michiel Ritzen (EnergyVille/VITO).
 

Expertise Energyville

“Dit project toont de kracht van EnergyVille: door onze unieke samenwerking bundelen we alle nodige kennis rond duurzame energieoplossingen. We zijn dan ook bijzonder trots dat we met onze expertise kunnen bijdragen aan het realiseren van een toekomstgerichte energievoorziening voor de Einstein Telescoop”, zeggen de EnergyVille partners.

Deze energiestudie kwam tot stand in opdracht van het projectbureau ET EMR en kan rekenen op de financiële steun van het Fonds Wetenschappelijk Onderzoek.

Over de Einstein Telescope:
De Einstein Telescope is een observatorium dat 300 meter onder de grond gebouwd zal worden met drie gangen van elk tien kilometer lang. Onderzoekers gaan hier zwaartekrachtgolven in de ruimte kunnen detecteren om zo dieper dan ooit in de ruimte te kijken, tot zelfs helemaal terug tot de oerknal. In 2027 beslissen de Europese ministers waar de Einstein Telescope gebouwd wordt. De Euregio, het grensgebied van België, Nederland en Duitsland is naast Sardinië in Italië en het Duitse Saksen één van de kandidaten.