EU lanceert Water Resilience Strategy: uitdagingen én kansen voor bedrijven

Water efficiency first: prioriteit voor efficiënt gebruik

Water is een eindige hulpbron. De strategie stelt daarom het "water efficiency first"-principe centraal. Dat betekent: eerst inzetten op beperking van de watervraag, dan pas op efficiënter gebruik, hergebruik en eventueel uitbreiding van het aanbod. 

Doel: tegen 2030 moet de waterefficiëntie met minstens 10% verbeteren.

Strategische sectoren krijgen extra aandacht

De groene en digitale transitie brengt een toenemende waterbehoefte met zich mee. De EU wil daarom sectoren die cruciaal zijn voor haar strategische autonomie ondersteunen, zoals:

• batterijproductie
• halfgeleiders
• waterstof
• microchips
• datacenters

De Commissie werkt aan minimumnormen voor datacenters en monitort de watervraag van deze sectoren nauwgezet.

Industrie: strengere normen & pilootprojecten

De herziene Richtlijn Industriële Emissies verplicht grote industriële actoren hun waterverbruik te verminderen, efficiënter te werken en meer water te hergebruiken. Van 2025 tot 2027 loopt een pilootproject voor waterefficiëntie in geselecteerde industriële clusters.

Landbouw: ondersteuning via het Gemeenschappelijk Landbouwbeleid

Binnen het GLB wordt gekeken naar extra middelen (onder voorbehoud van de nieuwe EU-meerjarenbegroting, verwacht op 15 juli) om waterresiliente landbouw te bevorderen, o.a. via:

• precisielandbouw
• druppelirrigatie
• waterhergebruik
• beter bodembeheer
• robuustere gewassen

Innovatie: doorbraken in droge koeling

De Commissie onderzoekt de opzet van een publiek-private samenwerking (2025–2027) rond droge koelingstechnologieën, op voorwaarde dat geschikte partners worden gevonden.

Waterhergebruik stimuleren

Slechts 2,4% van het EU-afvalwater wordt momenteel hergebruikt. De Commissie wil dit cijfer opkrikken en ondersteunt lidstaten via richtlijnen en capaciteitsopbouw. 

In 2028 wordt de Waterhergebruikverordening geëvalueerd, met oog op uitbreiding naar andere toepassingen.

Vervuilingsbestrijding: focus op PFAS en doelfasering

De Commissie start gestructureerde dialogen met lidstaten om het waterbeleid te versterken. 

Voor Vlaanderen komt er extra focus op watervervuiling en het voorstel om vanaf 2028 in de stroomgebiedbeheerplannen te werken met doelfasering. Dat vereist een sterke onderbouwing per waterlichaam: aantonen dat alle haalbare maatregelen zijn genomen en dat er géén achteruitgang optreedt.

Voor PFAS en andere persistente stoffen komt er een publiek-private samenwerking (50/50 financiering) om betaalbare detectie- en saneringsmethoden te ontwikkelen (tegen 2027).

Data & monitoring

De EU wil het waterverbruik beter in kaart brengen via slimme meters in alle sectoren. Dit ondersteunt ook bedrijven in hun efficiëntie-inspanningen.

Investeringen en financiële ondersteuning

Er is een investeringskloof van 23 miljard euro per jaar om bestaande waterwetgeving te implementeren. De Europese Investeringsbank voorziet een Waterprogramma van >15 miljard euro (2025–2027).

Daarnaast komt er een Water Resilience Investment Accelerator (2026–2027), gericht op 20 innovatieve pilootprojecten rond natuurlijke buffering en efficiëntie.

Wat volgt?

De strategie wordt snel opgepikt:

• 1 & 17 juli: bespreking in de Raadswerkgroep Leefmilieu
• 21 oktober: verwachte goedkeuring van Raadsconclusies, met prioriteiten en verwachtingen van de lidstaten

📌 Conclusie

De EU Water Resilience Strategy zet een nieuwe standaard voor watergebruik in landbouw en industrie. Ze combineert strengere eisen met kansen voor innovatie, samenwerking en investeringen.

VITO Kennispunt Water blijft de ontwikkelingen op de voet volgen en brengt de impact voor Vlaanderen in kaart.