Van zee tot markt: VITO's onderzoek verbetert de toeleveringsketens van zeewier

Optimalisatie van zeewierlogistiek voor efficiëntie en schaalbaarheid

VITO erkent de cruciale rol van efficiënte logistiek in een groeiende zeewierindustrie en gebruikte haar MooV-model voor supply chain optimalisatie om het potentieel voor efficiëntiewinst te evalueren. De resultaten bieden beslissingsondersteuning en helpen stakeholders hun zeewiertoeleveringsketens te optimaliseren door de impact van verschillende supply chain configuraties op de logistieke kosten te evalueren. 

"Een efficiënte toeleveringsketen en goed gecoördineerde logistiek zijn essentieel om te voldoen aan de eisen voor economisch levensvatbare en grootschalige zeewierproductie," legt Annelies De Meyer, Senior MooV-ontwikkelaar bij VITO, uit. Het MooV-model, aangepast voor QualiSea, integreert alle activiteiten in de toeleveringsketen en beschrijft hun kenmerken, beperkingen en onderlinge verbanden. 

Het QualiSea-model evalueert de logistieke kosten voor verschillende scenario's, beginnend met een potentieel basismodel. Andere toekomstige scenario's worden vergeleken met deze basislijn, waarbij de productiviteit, de vraagvolumes, de conserveringstechnieken en de offshore transportstrategieën variëren. Ruben Guisson, MooV-manager bij VITO, benadrukt: "Door de impact van verschillende parameters (kosten, kilometers, laadsnelheden, transportbewegingen) te evalueren, kunnen stakeholders weloverwogen keuzes maken om de efficiëntie en het concurrentievermogen van hun toeleveringsketens te verbeteren." 

Het model is nu afgestemd op de zeewierproductie in Noorwegen, maar is ontworpen met flexibiliteit, waardoor het toepasbaar is in de hele EU en op verschillende zeewiersoorten.  

De belangrijkste bevindingen uit de scenario-analyse zijn: 

• Impact van de vraag: Bij hogere vraagvolumes (bijv. 13.300 ton) blijven de mobilisatiekosten gehandhaafd ondanks de toegenomen logistieke complexiteit, dankzij efficiëntere oogststrategieën en hogere laadsnelheden. 

• Impact van zeewierproductie/teelt: Het verhogen van de zeewierproductiviteit (ton/ha) vermindert de mobilisatiekosten aanzienlijk, voornamelijk als gevolg van lagere teeltkosten en lagere offshore transportkosten. 

• Impact van conserveringsmethoden: Alternatieve conserveringsmethoden zoals zuurconservering en fermentatie bieden kostenvoordelen ten opzichte van invriezen (de basislijn), voornamelijk als gevolg van lagere energiekosten. 

• Impact van offshore transportstrategieën: Het gebruik van grotere zeewiertransportbakken in combinatie met geoptimaliseerde ophaalroutes verlaagt de mobilisatiekosten door de efficiëntie van de oogstactiviteiten te verbeteren. 

Aangezien het QualiSea-model werd getest en gevalideerd, is het nu klaar voor toepassing in de EU-regio's naarmate de zeewierindustrie vordert.

Duurzame zeewierconservering door middel van ensilage 

Naast de optimalisatie van de toeleveringsketen heeft VITO ensilage onderzocht, een op fermentatie gebaseerde methode, als een duurzamer alternatief voor zeewierconservering. Momenteel wordt zeewier vaak geconserveerd door invriezen of drogen, wat energie-intensieve processen zijn. 

VITO's ensilage-onderzoek biedt een veelbelovende oplossing voor de aanpak van zeewierconservering. "Zeewieroogsten zijn geconcentreerd in een beperkte periode, wat resulteert in grote hoeveelheden die snel en kosteneffectief moeten worden geconserveerd," legt Winnie Dejonghe, senior onderzoeker bij VITO, uit. "Ensilage biedt een veelbelovende oplossing door gebruik te maken van nuttige bacteriën om de zeewierconservering te waarborgen." 

Bij ensilage worden specifieke, voedselveilige bacteriën aan het zeewier toegevoegd. Deze bacteriën zetten suikers om in zuren, waardoor de pH daalt en de groei van schadelijke micro-organismen die bederf veroorzaken, wordt geremd. VITO heeft het ensilageproces geoptimaliseerd door de ideale omstandigheden te bepalen, waaronder het type en de concentratie van deze voedselveilige bacteriën, de duur, de temperatuur en de noodzaak van een voorbehandeling zoals het snijden van het zeewier. 
 

Over QualiSea 

QualiSea is een project dat zich richt op het verbeteren en controleren van de kwaliteit van gekweekt zeewier voor grootschalige productie en een duurzame toeleveringsketen naar de voedsel- en diervoedermarkten. Het project wordt gefinancierd door de ERA-NET COFUND on the Blue Bioeconomy en door Agentschap Innoveren & Ondernemen (VLAIO).