Circulaire textielverwerking in Vlaanderen: nieuw rapport legt fundament voor duurzame textielrecyclageketen
De Vlaamse verwerking van afgedankt textiel staat voor een grote transitie. Inzameling voor hergebruik alleen volstaat niet meer: ook sortering, voorbewerking en recyclage van niet-herbruikbare kleding worden essentieel. Het Living Lab ‘Labs on Fibre’ onderzocht hoe deze onderstroom lokaal kan worden voorbereid voor recyclage. Binnen dit project toont VITO hoe samenwerking, schaalgrootte, technologiekeuze en slimme locatiekeuze de weg kan vrijmaken naar een performante en circulaire textielketen in Vlaanderen.
Centraal in het rapport ‘Het textiel-onderstroom model’ staat het door VITO ontwikkelde MooV-model, een wetenschappelijk onderbouwd model voor de strategische optimalisatie van logistieke ketens. Voor Labs on Fibre (LoF) is het basis MooV-model aangepast aan de karakteristieken van de textielsector en zo getransformeerd tot het LoF-model. Vervolgens werd het toegepast om diverse scenario’s en netwerkconfiguraties van de textielwaardeketen systematisch te vergelijken op mobilisatiekost, capaciteitsbenutting en personeelsinzet.
Kernbevindingen
-
Centralisatie loont: Door textiel onderstromen te centraliseren in vier strategisch geplaatste sorteerhubs dalen de mobilisatiekosten met 30% ten opzichte van decentrale aanpak, dankzij gedeelde infrastructuur en betere capaciteitsbenutting.
-
Technologie en shifts: Automatische sortering wordt kostenefficiënt bij hogere volumes en minimaal twee shifts; handmatige sortering is alleen competitief bij lage volumes door het arbeidsintensieve karakter.
-
Capaciteitsbenutting is cruciaal: in de praktijk wordt slechts 14% tot 28% van de theoretische capaciteit gehaald. Opschuiven richting de theoretische waarden kan de sorteerkost met 66-75% verlagen.
Wat betekent dit voor beleid en sector?
Het LoF-model geeft aan onder welke logistieke voorwaarden duurzame verwerking van post-consumer textiel in Vlaanderen mogelijk zou kunnen zijn, mits beleidskeuzes worden gemaakt die de vraag naar gerecycleerd materiaal stimuleren en centralisatie, samenwerking en sociale tewerkstelling ondersteunen.
Het LoF-model is een strategisch instrument om scenario’s af te wegen in functie van kosten en sociale tewerkstelling. Door het model te actualiseren met praktijkdata, marktinzichten en maatschappelijke ambities, kan Vlaanderen zich profileren als internationale voortrekker in circulaire textielverwerking. Zo wordt de weg geëffend naar een robuuste, inclusieve en toekomstbestendige textielketen.
Over Labs on Fibre
Labs on Fibre is een Living Lab binnen VLAIO – Living Labs Circulaire Economie met partners uit de sociale en non-profitsector, gericht op hoogwaardige, transparante en lokaal verankerde verwerking van post-consumer textiel. Samen werkten we aan innovatieve ketensamenwerkingen en partnerschappen om een circulair businessmodel voor post-consumer textiel werkelijkheid te maken.
