Colruyt Group investeert in circulaire bouwmethodes en -materialen

Al meer dan vijftig jaar loopt duurzaamheid als een rode draad door de activiteiten van Colruyt Group en hun ambities reiken ver.  

Wij spraken met Hilde Carens, projectleider Duurzame Bouwmaterialen bij Colruyt Group, over hun transitie naar circulair bouwen. Want zoals voor hun producten en verpakkingen willen ze ook voor hun infrastructuur zo weinig mogelijk primaire grondstoffen gebruiken. 

Jullie streven naar low impact stores? 

Inderdaad. Aangezien de bouwsector een grootverbruiker van grondstoffen is, willen ook wij met ons patrimonium bijdragen en ons engageren om bij de sloop, bouw, renovatie of uitbreiding van gebouwen materialen te (her)waarderen.  

We willen het gebruik van primaire grondstoffen zoveel mogelijk vervangen door het hergebruik van bestaande materialen en de hoogwaardige recyclage van grondstoffen die vrijkomen bij sloop-en afbraakwerken.  

Hoe pakken jullie dat aan om jullie winkels in de toekomst volledig circulair te bouwen? 

Als wij winkels afbreken of renoveren, streven we ernaar niets meer op de afvalberg te laten belanden. We moesten dus eerst en vooral een beeld krijgen van het herbruikbare volume en de zuiverheid in elke materiaalsoort die vrijkomt bij afbraakwerken voor de bouw van nieuwe filialen of renovatiewerken van bestaande panden.  

Daarvoor riepen we de hulp van VITO in. Samen volgden we de selectieve sloop van een winkel, een parking en 2 naastliggende woningen op. We stelden gedetailleerde fiches op van alle materiaalsoorten die geoogst werden. Daarin staat of die materialen gerecycleerd kunnen worden en zo ja, op welke manier. Zo leggen we als het ware een bibliotheek aan van materiaalfiches en het logistieke netwerk dat erbij hoort. Op termijn willen we van al onze gebouwen in eigen beheer (winkels, kantoorgebouwen, distributie- en productiecentra), een overzicht hebben van alle gebruikte materialen, hun ‘levensloop’ en hun milieu-impact. 

Wat was de meerwaarde om hiervoor samen te werken met VITO? 

Qua recycling rate van onze operationele activiteiten (verkooppunten, stapelplaatsen en productiecentra) hebben we al veel gedetailleerde info: in 2019 haalden we een record recycling rate van 83,98% voor ons eigen aandeel. We trachten dat elk jaar op te schalen met de ambitie om in 2021 een recycling rate te hebben van minstens 85%. We zijn op zich al goed bezig maar voor bouwmaterialen was er nog een ‘blinde vlek’. 

Wij hadden zelf niet de nodige expertise m.b.t. de kennis en verwerking in de keten van àlle materialen en moesten deze dus buitenshuis zoeken om nog een stap verder te gaan. Zo kwamen we bij VITO terecht. Zij hebben daarin een geschiedenis, veel ervaring en reeds een uitgebreid netwerk. Ze weten waar je naartoe kan met bepaalde materialen - waarmee je niet terecht kan bij traditionele afbraakbedrijven - om aan hoogwaardige recycling te doen in plaats van downcycling.  

Dat was een eerste project met VITO. Is daar meer uit gegroeid? 

Zeker. Er is een studie opgestart om ons circulair potentieel na te gaan en te bekijken of de door ons gebruikte, niet-residentiële bouwmaterialen geïntegreerd kunnen worden in de TOTEM-tool. Dit zit nu in een afrondingsfase. 

Daarnaast nemen we samen met VITO deel aan het Europese ICEBERG-project onder Horizon2020. ICEBERG (circular economy of building materials through urban mining) streeft ernaar om geavanceerde technologieën te ontwikkelen, demonstreren en valideren voor de productie van zuivere secundaire grondstoffen door middel van 6 circulaire case studies verspreid over Europa. De verschillende materiaalsoorten interesseren ons allemaal, maar concreet zijn wij  testpartner van gerecycleerde beton-producten. 

Naar welke materialen kijken jullie vooral? 

We kijken naar alle bouwmaterialen, voor zowel de ruwbouw, afwerking en de inrichting van onze gebouwen. Een bijzondere focus gaat naar de materialen met een grote milieu-impact of groot gebruikt volume waarbij nog beperkt hergebruik of recyclage toegepast wordt. We beseffen dat we met een patrimonium van meer dan 600 gebouwen een grote impact hebben en willen daar onze verantwoordelijkheid in opnemen.  

Het gaat dan momenteel over beton, cellenbeton, synthetische isolatie, bitumen dakbedekking, asfalt en metalen sandwichpanelen. We onderzoeken hoe we daarvan een gesloten kringloop kunnen maken. En qua efficiëntie en businessmodel dan met zo weinig mogelijk extra handelingen. We kijken dus eerst naar hergebruik in plaats van recyclage.  

Wanneer we merken dat bepaalde materialen knelpunten met zich meebrengen voor hergebruik of recyclage gaan we die niet zomaar uit de weg. Dan herbekijken we onze ontwerpen en concepten toekomstgericht om de knelpunten eruit te halen in de komende projecten en kijken we of de huidige materialen intern of extern nog bruikbaar zijn op een andere manier.  

Colruyt Group bezit een groot bouwpatrimonium. Is circulair bouwen ook haalbaar voor kleinere bedrijven? 

De investering die Colruyt Group levert aan in-house vakmanschap en de omvang van ons patrimonium geeft ons unieke voordelen. Wij begrijpen dat niet iedereen dat gegeven bezit en delen daarom bewust onze leerlessen via onze samenwerkingen en onze netwerken. Wij werken actief mee aan een rendabele, circulaire economie tegen 2050. 

Ik ben heel dankbaar dat ik werk binnen een team dat fulltime bezig mag zijn met duurzaamheid. Niet elk bedrijf heeft die mogelijkheid. Maar ik denk wel dat het voor iedereen haalbaar is om naar een maximaal circulair potentieel te streven - ook voor kleinere bouwteams - zolang je het stap voor stap doet en beheersbaar maakt. Sommige stappen zijn eenvoudig te zetten. Kies bijvoorbeeld voor eenvoud, zuiverheid van materialen en betrek stakeholders van de keten die diezelfde waarden najagen.  

Waar ik wel nog een leemte zie voor een verdere verbreding in de markt, nog meer voor kleinere spelers dan voor onszelf, is bij een centraal databeheer over heel België van alle spelers en alle kringlopen binnen dit domein. Dat zou een enorme efficiëntieverbetering voor ons allen betekenen. 

Wat is jullie ambitie voor de toekomst? 

Wij blijven voluit inzetten op selectieve sloop, urban mining, innovatieve materialen en concepten, om zo aan de weg te blijven timmeren naar een 100% circulair potentieel van ons patrimonium en een positieve milieu-impact. We willen bereiken dat geen enkel materiaal meer aanzien wordt als afval, maar waardevol inzetbaar blijft door ons of door anderen. Met de hele keten willen we naar een gezonde gesloten ‘loop’, door hergebruik of door hoogwaardige recycling.