Het Japanse technologiegedreven chemiebedrijf Kaneka (met vestiging in Oevel) wil met de hulp van VITO een MS-polymeer ontwikkelen op basis van lignine. De samenwerking toont aan dat er voor commerciële spelers in Vlaanderen voldoende kennis en expertise klaarliggen om het verschil te kunnen maken.
MS-polymeer (voluit: modified silane-polymeer) is een vloeibaar polymeer dat uit aardoliederivaten wordt gemaakt en dat als basismateriaal dient voor hoogwaardige elastische lijm- en voegkitten en coatings. Sinds de uitvinding in 1978 is het gebruik in sectoren zoals de bouw, transport en de industrie alleen maar toegenomen. “Het basisproduct heeft al verschillende bewezen unieke eigenschappen”, zegt Richard Vendamme van VITO. “Het bezit een lage uitstoot van VOC (vluchtige organische componenten) en het is solventvrij, wat goed is voor het milieu en de menselijke gezondheid. Maar er is ook ruimte voor vernieuwing en verbetering.” Vendamme doelt onder andere op de hoge schuifsterkte van MS-polymeer. “Voor verdere groei in bepaalde nieuwe toepassingen is MS-polymeer vandaag nog te soepel, niet stijf genoeg. Bovendien kan de hechtingskracht – de adhesie – nog worden verbeterd, bijvoorbeeld op vochtige ondergronden zoals in douches of in zwembaden.”
Biogebaseerd, én beter
Om écht door te kunnen breken, moet een biogebaseerd product niet alleen ‘groen’ zijn, maar ook ‘beter’. Bij Kaneka Belgium in Oevel, waar zich het Europese hoofdkwartier van de Japanse chemiemultinational bevindt, hebben ze dat goed begrepen. Samen met VITO heeft Kaneka nu de ontwikkeling opgestart van een verbeterde én biogebaseerde versie van haar MS-polymeer, dat al jaren een van de succesproducten is van de firma. De samenwerking kadert binnen een ambitieus VLAIO-project ter waarde van 2,5 miljoen euro. De Vlaamse overheid en het Kempense bedrijf dragen elk de helft van de kostprijs van het project, dat in juni 2018 werd opgestart en gedurende drie jaar zal lopen. Volgens Luc Peeters, R&D-manager bij Kaneka, ligt de samenwerking voor de hand. “We hebben gemerkt dat er op het vlak van biogebaseerde chemie heel wat kennis en expertise voorhanden is in Vlaanderen. Knowhow die klaarligt om door bedrijven zoals wij te worden opgepikt. Zo zijn we bij VITO terechtgekomen.”
Twee vliegen in één klap
Tot de zomer van 2021 werkt de R&D-afdeling van Kaneka nauw samen met VITO aan de ontwikkeling van een verbeterd MS-polymeer, en dit op basis van lignine. VITO heeft de voorbije jaren een grote expertise opgebouwd op het vlak van lignine, na cellulose het meest voorkomende organisch materiaal op aarde. “Het mooie is dat lignine van nature een stevige en stijve structuur bezit”, zegt Vendamme. “Bovendien is het sterk adhesief én vochtbestendig.” Aan het eind van het project hopen de onderzoekers twee vliegen in één klap te slaan. Vendamme: “We willen een eindproduct maken dat én biogebaseerd is, én nog betere eigenschappen bezit.” De (toekomstige) ontwikkeling van het nieuwe MS-polymeer betekent sowieso een boost voor de vestiging van Kaneka Oevel. “Dit is een toonvoorbeeld van hoe innovatie van VITO kan bijdragen aan het verankeren van chemische bedrijven in Vlaanderen”, zegt Dirk Fransaer, gedelegeerd bestuurder van VITO. “We zijn er bijzonder trots op dat ons onderzoek, dat startte lang voor er vraag was naar duurzame alternatieven, nu toegepast wordt in de chemische industrie, en bovendien in Vlaanderen.”
