Luchtmeters voor woningen zijn al een tijdje op de markt. Maar veel toestellen zijn onbetrouwbaar of bieden beperkte mogelijkheden. Op vraag van het Departement Omgeving ontwikkelt VITO een Sensorbox die grote hoeveelheden data verzamelt en verwerkt. De resultaten zijn betrouwbaar en tonen aan welke invloed het gedrag van de bewoners heeft op de luchtkwaliteit.
De luchtkwaliteit in woningen is net zo belangrijk als de kwaliteit van onze buitenlucht; eigenlijk is de ‘binnenlucht’zelfs vatbaarder voor verontreiniging. Tussen onze muren kunnen schadelijke stoffen zich opstapelen. Omdat we gemiddeld negentig procent van onze tijd binnen doorbrengen, is aandacht voor de luchtkwaliteit binnenshuis een must. “In huizen met weinig verluchting speelt het gedrag van de bewoners een grotere rol”, zegt Borislav Lazarov, onderzoeker bij VITO. “Wie in de woonkamer kleren laat drogen, verhoogt de luchtvochtigheid. Verbouwers isoleren binnenmuren soms met platen die eigenlijk bedoeld zijn voor de isolatie van buitenmuren. Als daar vlamvertragers in zitten, komen er schadelijke dampen vrij. In nieuwe huizen zien we soms dat bewoners het automatische ventilatiesysteem uitzetten omdat ze het te lawaaierig vinden. Met onze nieuwe Sensorbox willen we nagaan hoe het gedrag van bewoners de luchtkwaliteit beïnvloedt.”
Gegevens combineren
Een Sensorbox bevat verschillende sensoren om stoffen in de binnenlucht te meten. De data gaan naar een centrale server bij VITO. Daar worden ze aangevuld met kenmerken die de bewoners aanreiken over hun huis en activiteiten. Het unieke aan het project is de diepgaande dataverwerking die VITO uitvoert. Borislav Lazarov: “Bij de analyse houden we rekening met de invloed die verschillende parameters op elkaar uitoefenen. Sensoren voor gasvormige stoffen kunnen onterecht een verandering in een concentratie aangeven als de luchtvochtigheid stijgt. Door onze expertise kunnen we al die invloeden mee verwerken.” De gegevensverwerking blijft steeds binnen de grenzen van de GDPR-privacywetgeving. Een beknopte selectie van gegevens is meteen zichtbaar op het scherm van de Sensorbox. Een blauwe, groene, oranje of rode lamp op de Sensorbox maakt de luchtkwaliteit duidelijk. Het systeem bevat ook een alarm voor koolstofmonoxide.
Netwerk van sensoren
Op langere termijn is vooral de brede dataverwerking belangrijk. Als in honderden huizen een Sensorbox wordt geplaatst, kunnen patronen duidelijk worden. “Dat kan interessante informatie opleveren voor beleidsmakers”, zegt Borislav Lazarov. “Hoeveel ventilatie heeft een huis nodig? En moet die automatisch werken? Welk gedrag kan tot vochtproblemen leiden? Een Sensorbox brengt het gedrag van bewoners in kaart en kan tips geven om goed te ventileren.” De huidige boxen zijn eigendom van het Departement Omgeving, dat het onderzoek financiert. Na de studie wordt beslist of het project een vervolg krijgt. “De drie demoboxen moeten aantonen dat het concept werkt”, besluit Lazarov. “Het einddoel is om een uitgebreid Belgisch sensornetwerk uit te bouwen.”
