VITO en Soudal weren schadelijke stoffen
Bouw- en decoratieproducten die we binnenshuis gebruiken, kunnen ongezonde stoffen bevatten die in de lucht terechtkomen. Europa legt dan ook steeds strengere normen op voor de uitstoot van die producten. De meting van die uitstoot wint daardoor aan belang. Siliconen- en lijmproducent SOUDAL vertrouwt al zijn emissietests toe aan VITO.
Lucht in gebouwen
Wie denkt aan luchtkwaliteit, denkt aan CO2-uitstoot, broeikasgassen of smogalarm. Maar ook de kwaliteit van de lucht in gebouwen laat soms te wensen over.Zo geven sommige bouw- en decoratieproducten stoffen af, bijvoorbeeld vluchtige organische stoffen, die een impact hebben op de luchtkwaliteit en op onze gezondheid.
Een grote bezorgdheid voor bedrijven als SOUDAL, wereldspeler in de productie van lijmen, siliconen en schuimen. Peter Geboes, manager Research & Development bij SOUDAL: “Om er zeker van te zijn dat ze de gezondheid van de consument niet schaden, willen we al onze producten grondig laten testen. Daarom sloten we dit voorjaar een raamovereenkomst met VITO af.” Marc Lor, projectcoördinator bij VITO voor Productemissie, Migratie en Uitloging, vult aan: “Daarmee formaliseerden we een jarenlange samenwerking met onze belangrijke partner en naaste buur”.
Lokale verankering & toonaangevende expertise
SOUDAL liet zijn emissietests vroeger in het buitenland uitvoeren. Vanwaar de keuze voor VITO, een Vlaams kenniscentrum? Peter Geboes: “Een deel van ons productengamma testen we al sinds 2014 bij VITO, vooral lijm voor tegels, parket of andere vloerbekleding. De vlotte informatie-uitwisseling over tests of procedures hebben we altijd erg op prijs gesteld. SOUDAL groeide de voorbije jaren uit tot een grote internationale speler, maar die lokale verankering blijft voor ons van levensbelang. Omdat VITO over de infrastructuur beschikt om dezelfde tests uit te voeren als onze buitenlandse partner, hebben we dus geen moment geaarzeld. Bovendien biedt VITO meer dan standaardtests.” Marc Lor: “Concreet betekent de jaarovereenkomst met SOUDAL dat we hun producten testen (R&D) en ervoor zorgen dat ze voldoen aan de geldende regelgeving (compliance). De expertise van ons Product Emission Competence Center is toonaangevend in Vlaanderen en ook daarbuiten. Door raamovereenkomsten met grote spelers zoals SOUDAL bevestigen we die koploperpositie.
Wat zijn productemissietests?
Marc Lor: “In eerste instantie controleren we de uitstoot van vluchtige organische stoffen (VOS) en fijn stof. We doen dat met emissietests in gespecialiseerde testkamers. We hebben grote en microtestkamers, waarmee we sneller en goedkoper kunnen werken. Eerst brengen we de bouwmaterialen in de ruimte aan. De hoeveelheid materiaal is representatief voor een Europese huiskamer. Daarna zetten we onze toestellen in voor de identificatie, de meting en de online monitoring van de stoffen die het materiaal uitstoot.”
“We bieden ook een breed gamma tests voor productanalyse aan. Het gaat om chemische samenstellingstests, geurtests, uitloogtests, risicoanalyses, levenscyclusanalyses en blootstellingsmodelleringen. Die gebruiken we om specifieke polluenten op te volgen.” “In onze gespecialiseerde testkamers kunnen we ook het luchtzuiverend vermogen van bouwmaterialen bepalen. We stellen dan proefobjecten bloot aan testatmosferen met verschillende polluenten in diverse concentraties.” VITO beschikt hiervoor over een gasgeneratiesysteem dat bijna nergens anders in Europa te vinden is. Met dit systeem kunnen ook producten onderzocht worden die een secundaire reactie geven. Denk maar aan terpenen. Dat zijn natuurlijke stoffen die in bouw- en consumentenproducten kunnen zitten en na contact met ozon schadelijk kunnen worden.”
Peter Geboes: “We schakelen VITO in voor de analyse van onze producten. Alle resultaten worden gebundeld in rapporten, waarmee we de kwaliteit van die producten zwart op wit kunnen staven.”
VITO als proactieve partner
VITO staat open voor bedrijven met vragen over cleantech of duurzaam materialengebruik. We zijn een onafhankelijk expertisecentrum dat graag meedenkt. In functie van die vragen of noden sluiten we een samenwerkingsovereenkomst af, om bedrijven op een gestructureerde manier te kunnen begeleiden.” Hoe zullen de emissienormen voor bouwproducten evolueren? Marc Lor: “Een eenduidige Europese regelgeving is er nog niet. Verschillende lidstaten hebben hun eigen regels, maar die lopen sterk uiteen. We moeten ook voortdurend rekening houden met nieuwe stoffen. Die zijn enerzijds afkomstig van nieuwe additieven. Nieuwe stoffen of lagere concentraties worden anderzijds ook gemakkelijker gedetecteerd door betere analyses. We overleggen met kenniscentra en overheden uit andere lidstaten om de neuzen in dezelfde richting te krijgen. Samen met de overheid en de industrie willen we er als technisch expert ook mee over waken dat de emissiewaarden niet al te strikt worden. Polluenten schaden de gezondheid pas na het overschrijden van een kritieke drempelwaarde. Wij willen die drempel zo precies mogelijk bepalen, zodat er geen gezondheidsrisico’s ontstaan maar producenten tegelijk nog aan proces- en productinnovatie kunnen doen.”
Peter Geboes: “Wij blijven erop toezien dat onze producten voldoen aan de hoogste kwaliteitsnormen. SOUDAL is al jaren pionier op dat vlak en heeft de Belgische wetgeving over de samenstelling van vloerlijmen mee vormgegeven. Nu moet er eenduidigheid komen op Europees niveau. Zo kunnen alle bedrijven zich naar dezelfde scherpe standaarden richten, in het belang van het welzijn van onze consumenten.”