Jongeren warm maken voor wat je met wetenschappelijke kennis allemaal kunt doen. Maar ook: jongeren gidsen doorheen de grenzeloze mogelijkheden en opportuniteiten van een wetenschappelijke opleiding. Omdat innovatie alleen maar mogelijk is als we de deur vandaag wagenwijd openzetten voor de wetenschappers van morgen, zet VITO hard in op het promoten van STEM-richtingen (Science, Technology, Engineering, Mathematics). Dat doen we door jongeren kennis te laten maken met wetenschap in al haar facetten.
Jaren geleden is het begonnen met de diepe geothermiecentrale op de Balmatt-site in Mol. Sinds 2018 organiseert VITO samen met VOKA, de Provincie Antwerpen en GoodPlanet educatieve rondleidingen op de Balmatt-site om leerlingen kennis te laten maken met warmtenetten en aardwarmte als duurzaam alternatief voor de traditionele fossiele brandstoffen. Duizenden kinderen en jongeren vonden ondertussen de weg naar Mol en de vraag naar een vol dagprogramma klonk de afgelopen jaren steeds luider.
De Balmatt-site is een ideaal bezoekerscentrum en heeft de faciliteiten om klasgroepen te ontvangen. Het is voorzien van alle mogelijke hulpmiddelen: van grote schermen tot VR-brillen. Bij de ontwikkelikng van een educatief programma hebben we keuzes moeten maken. VITO wil laagdrempelig zijn, maar niet oppervlakkig. Wij richten ons daarbij vooral op de 15-plussers uit ASO, BSO, TSO als KSO, een groep die bij STEM-initiatieven vaak vergeten wordt. Met ons aanbod surfen we bewust mee op de actualiteit en gaan we dieper in op een wetenschappelijke uitdaging die binnen het expertisedomein van VITO ligt. “De covidpandemie was de ideale kapstok om het over binnenluchtkwaliteit, ventilatie en verluchting te hebben”, legt Marianne Stranger, VITO-experte binnenluchtkwaliteit, uit. “Leerlingen zien op die manier niet alleen waarom ventilatie zo belangrijk is, maar door hen vertrouwd te maken met cijfergegevens en door voorbeelden uit onderzoek in scholen, kunnen we meteen ook bewijzen wat het effect is van bepaalde maatregelen.”
“Als we het probleem van de plastic soep uit de doeken doen, dan hebben we het niet alleen over de manier waarop plastic wordt gemaakt, het grote probleem van afval en de mogelijkheden van recyclage, maar ook over duurzame alternatieven en de wetenschappelijke barrières die we moeten overwinnen”, zegt Karl Vrancken die de module Plastics mee in vorm heeft gegoten. En als we het over CO2 hebben en de kwalijke gevolgen daarvan voor ons klimaat, dan tonen we niet alleen hoe CO2 wordt ‘afgevangen’, maar ook waarom het belangrijk is dat we die gerecupereerde CO2 duurzaam gaan hergebruiken. Zo ontleden we elk onderzoeksonderwerp en tonen we leerlingen hoe VITO naar duurzame oplossingen zoekt.
Herkenbaarheid vinden we belangrijk. Daarom verloopt elke module op dezelfde manier. Een specialist van VITO diept in een video-opname het onderwerp gedurende een dik halfuur uit. Via een proefje of een quiz peilen we bij de leerlingen of ze de materie begrepen hebben. GoodPlanet, die gespecialiseerd is in educatie van duurzame onderwerpen, zorgt voor de begeleiding en de omkadering. Leerkrachten worden ondersteund omdat de inhoud van de modules ook afgestemd is op de leerplannen en eindtermen. Het STEM-programma van VITO sluit dan ook naadloos aan op het STEM-actieplan van de Vlaamse overheid.
Omdat de coronapandemie ons heeft geleerd hoe belangrijk afstandsleren is, hebben we voor elke module ook een online versie voorzien. Op http://www.vito.be/stem vinden leerkrachten en leerlingen meer uitleg in teksten, filmpjes, podcasts, krantenartikels … Die online versie kan door de leerkracht – al dan niet begeleid door de mensen van GoodPlanet – ook in de klas worden aangeboden.
Het VITO STEM-aanbod bevat nu al vijf modules: aardwarmte, plastics, CO2, binnenluchtkwaliteit en remote sensing. Binnenkort komen daar ook nog eens water, buitenluchtkwaliteit, circulaire economie, energie en gezondheid bij.
Naast deze eerder academische aanpak is er natuurlijk ook ResourCity, het augmented realityspel waarmee jongeren nu al in vijf Vlaamse steden op zoek kunnen gaan naar chemische elementen. In Antwerpen, Mechelen, Oud-Turnhout, Herentals, Leuven en het Nederlandse Oss liggen de chemische elementen letterlijk voor het rapen. Ook hier heeft VITO voor ondersteuning gezorgd voor leerkrachten die dit stadsspel gemakkelijk kunnen meenemen in hun jaarplanning.
Meer informatie
desiree.depoot@vito.be
