Op 8 juni 2020 brachten VITO en Möbius 60 circulaire pioniers uit lokale besturen samen rond een digitale rondetafel. We bekeken en bediscussieerden wat er vandaag rond circulaire economie gebeurt in lokale besturen in binnen- en buitenland, welke ambities er zijn voor de toekomst en wat er nodig is om initiatieven een stap verder te brengen en slimme verbindingen tussen kringlopen en mensen te leggen. Ook hadden we bijzondere aandacht voor de impact van COVID-19 en hoe deze de toekomstblik op een circulaire economie beïnvloedt.

We polsten tussen de keynotes door bij de deelnemers naar de mate waarin lokale besturen op vandaag al projecten opzetten rond circulaire economie. 30% doet dit binnen zijn of haar stadsdienst en 15% heeft dienstoverschrijdende projecten lopen. Het grootste aantal, 45%, gaf zelfs aan projecten te hebben lopen voorbij de grenzen van het bestuur en dus in samenwerking met andere actoren in de stad.

We geven u in een reeks circulaire blogartikels graag een samenvattende inkijk in de belangrijkste leerlessen en ervaringen die op de virtuele tafel gelegd werden, zodat u vanuit uw stad of gemeente de circulaire vlucht vooruit kan nemen. De opname van het plenaire gedeelte van de Ronde Tafel en de slidedecks van de sprekers kan u ook raadplegen.

Wat is een circulaire stad?

Circulaire economie op niveau van een stad of gemeente gaat over meer dan betere afvalsortering en -ophaling. Het raakt aan hoe we wonen, produceren, consumeren … Materialen en producten bewegen zich ver voorbij de grenzen van een gemeente of stad en zullen dat blijven doen. Toch is het lokaal niveau cruciaal in het realiseren van een circulaire economie. Steden en gemeenten, groot en klein, vormen hotspots voor innovatie en ondernemerschap en zijn dus de ideale broedplaats voor circulaire oplossingen.

Je hoeft niet te wachten op de perfecte analyse om van start te gaan. Over verschillende steden heen zien we dat dit de cruciale stromen zijn om op in te zetten:

  • Bouwmaterialen, bouw- en sloopafval
  • Voeding en biomassa
  • Textiel
  • Consumentengoederen: elektronica

En voor wie nog twijfelt aan de relevantie van de circulaire stad… Ruim 50% van onze CO2 emissies is gelinkt aan hoe we producten maken en gebruiken, dus energie-efficiëntie en hernieuwbare energie alleen zullen niet volstaan. Lokale besturen die hun klimaatambities willen realiseren, moeten nadenken over hoe ze de transitie naar een circulaire economie kunnen helpen bewerkstelligen.

Hoe ziet de circulaire stad van de toekomst eruit?

Stefaan Vandist trapte als toekomstverkenner de rondetafel af. Hij nam ons mee langs interessante innovatieperspectieven en dwarsverbanden van circulaire principes met andere stedelijke uitdagingen. Vier leerlessen uit zijn presentatie zijn de volgende:

  • Vermijd silo’s, denk integraal: samenwerking is cruciaal in een circulaire economie, werk dus over de grenzen van je stadsdienst of domein heen.
  • Zoek dwarsverbanden, maak schaalsprongen, laat iedereen meetellen.
  • Inspireer, verleid visueel, wees speels en inviterend. Aandacht voor communicatie van je circulaire ambities en activiteiten (dit kwam als rode draad terug doorheen alle presentaties!)
  • Doe dingen live en in-vivo. Zet pilootprojecten op, experimenteer en stuur bij waar nodig.

Nog vragen?

Contacteer ons gerust indien u vanuit uw stad of gemeente met vragen, ambities of uitdagingen m.b.t. het thema circulaire economie en duurzaamheid zit. We denken graag met u mee over mogelijke oplossingen, partners, samenwerkingen, …

philip.marynissen@vito.be