Vlaanderen kent een erg hoge verhardingsgraad. Uiteraard speelt dit nog meer in steden. Hoe gevoelig een stad is voor wateroverlast, hangt af van verschillende factoren. Steden zoals bv. Antwerpen die laag gelegen zijn, in het benedenstroomse deel van rivierbekkens, hebben meer risico op overstromingen. Verstedelijking, toename van de verharde oppervlaktes en inname van natuurlijke overstromingsgebieden door bebouwing zorgen ervoor dat de bodem minder water kan vasthouden.

Het water stroomt sneller af en er ontstaan piekstromen, waardoor het risico op overstromen toeneemt. Daarenboven voorspellen klimaatmodellen andere jaarlijkse neerslagpatronen. Voor Noord-Europa verwacht men tijdens de winterperiode meer neerslag (volume) terwijl er tijdens de zomers meer (kortere) zeer intensieve buien voorspelt worden. Meer en meer Europese steden, zoals Kopenhagen en Frankfurt investeren dan ook in meer groenblauwe ruimte om de toenemende wateroverlast de baas te kunnen. Groendaken bijvoorbeeld houden 50 tot 90% van het regenwater vast op jaarbasis en helpen daardoor het overstromingsrisico te beperken. In wadi’s en vijvers in de stad kan afstromend regenwater tijdelijk opgeslagen worden bij hevige neerslag.

De eerder ‘grijze’ technische maatregelen werken vaak aan één aspect gekoppeld zoals bijvoorbeeld waterinfiltratie, opvang in een buffer en hergebruik… Het voordeel van groenmaatregelen is dat ze net inspelen op meerdere uitdagingen: klimaatverandering met warmer weer, droogte en wateroverlast, luchtverontreiniging, gezondheid …

Met de natuurwaardeverkenner, een webtool die we in samenwerking met de Vlaamse overheid bouwden, kan je berekenen hoe de inzet van groene infrastructuur een positieve bijdrage levert tot een betere en gezondere leefomgeving: betere waterhuishouding, verkoeling, mogelijkheden voor recreatie enzovoort.

Specifiek voor de stad Antwerpen ontwikkelden we de Antwerpse Groentool. Dit geeft Antwerpenaren inzicht in de effecten van groen op hun leefomgeving. De tool kan gebruikt worden als inspiratiebron om verschillende groenmaatregelen te ontdekken en hun impact: ontharding, aanplanten van bomen, struiken, hagen, groene gevels en daken. Dankzij een schat aan kaartmateriaal maken we de thema’s en impact inzichtelijk.

Momenteel werken we in de KIC-Climate context aan een nieuwe tool die klimaatrisico’s omzet naar concrete doelstellingen en inspiratie biedt voor maatregelen die je dichter bij deze doelstelling brengen.

Contact:
Inge Genné