MateriNex: Materialenonderzoek in Vlaanderen faciliteren en accelereren
Zonder materialen geen industrie. Materialen zijn een bron van welvaart en vormen de ruggengraat van een industriële samenleving. Ze spelen ook een sleutelrol bij transformaties zoals klimaatverandering, energietransitie en digitalisering. Langetermijnonderzoek naar verduurzaming van materialen houdt voor bedrijven echter vaak een groot risico in. Daarom hebben VLAIO en het Departement Economie, Wetenschap en Innovatie van de Vlaamse overheid opdracht gegeven aan VITO om het onderzoek naar duurzame materialen in Vlaanderen te faciliteren en te beheren. Zo ontstond MateriNex: het gespecialiseerde team binnen VITO dat de samenwerking tussen industriële en academische stakeholders stimuleert. Het doel is om het innovatie-ecosysteem op vlak van materialenonderzoek in Vlaanderen te versterken en bedrijven te ondersteunen.
Drie innovatiethema’s
In samenspraak met industriële en academische stakeholders werden 3 innovatiethema’s voor de opstart van MateriNex geselecteerd. Deze innovatiethema’s liggen in lijn met zowel de onderzoeksagenda van de EU als de Vlaamse beleidsprioriteiten:
-
Materialen voor batterijtechnologie (mobiliteit en opslag)
-
Materialen voor bouw en constructie (lagekoolstofconstructie en grondstoffenefficiëntie)
-
Strategische en kritieke grondstoffen (verzekeren van toevoer, duurzame en circulaire waardeketens)
Op 18 juni 2024 ging MateriNex officieel van start tijdens een succesvol lanceringsevent met meer dan 150 aanwezigen, sterke keynote sprekers en bijna 30 pitchers van zowel bedrijven als onderzoeksorganisaties actief in die drie innovatiethema’s, met als doel om al meteen mogelijkheden voor samenwerkingen te verkennen.
Een Common Interest Group (CIG) per innovatiethema
Voor ieder MateriNix-innovatiethema werd een Common Interest Group (CIG) opgericht om de bijhorende vraag-gedreven roadmap actueel te houden, informatie te delen en projectresultaten te presenteren. Alle belanghebbenden uit het innovatie-ecosysteem gerelateerd aan één van de MateriNex-innovatiethema’s kunnen deelnemen aan een CIG. In het bijzonder worden vertegenwoordigers van Vlaamse bedrijven (zowel grote ondernemingen, KMO's, als starters), van relevante onderzoeksgroepen, van speerpuntclusters en van sectororganisaties uitgenodigd om deel te nemen aan de CIG’s van hun keuze. Samen met de andere belanghebbenden kunnen de CIG-deelnemers de innovatie in hun vakgebied sturen en de impact van de MateriNex-roadmaps en projecten daarin vergroten.
De startvergaderingen van de CIG’s vonden plaats in september in Antwerpen en konden rekenen op heel wat interesse.
Johan Vangrunderbeek, coördinator van MateriNex:
“Het is een enorme opsteker voor het MateriNex-team en onze opdrachtgevers VLAIO en EWI dat de CIG-kick off meetings zo massaal werden bijgewoond! We hadden dan ook het geluk om voor elke sessie uitzonderlijke keynote sprekers te mogen verwelkomen, die onze stakeholders boeiden met hun inzichtelijke en inspirerende toespraken. Want daarnaast dienden we in deze opstartfase vooral het kader te schetsen voor de werking van deze CIG’s en toelichting te geven bij de eerste volwaardige projectoproep. Nu de basis is gelegd, kunnen we volop aan de slag met netwerking en matchmaking om van de oproep een succes te maken. Want uit de bevraging is gebleken dat onze stakeholders vooral willen netwerken en concrete voorstellen uitwerken. Het MateriNex-team is elk geval klaar om hier werk van te maken.”
MateriNex als facilitator
MateriNex zal een faciliterende rol opnemen om materialenonderzoek in Vlaanderen te accelereren en de resultaten te verspreiden. Gezien het materialenonderzoek vaak complementair is ten aanzien van het toepassingsgericht onderzoek, ligt een samenwerking met de speerpuntclusters voor de hand. Voor de brede verspreiding van onderzoeksresultaten zal MateriNex samenwerken met diverse organisaties uit de stakeholdersgroep, waaronder de collectieve centra en sectororganisaties. Ook met de academische wereld zal regelmatig overleg plaatsvinden. Ideeën voor innovaties zullen gezamenlijk aan de stakeholdersgroep voorgesteld worden. Zo wil MateriNex bijdragen aan de versnelde en transversale verduurzaming van materialengebruik in onze industrie.
