PREWAPHARM: naar een ketenaanpak van medicijnresten in ons water
Op 7 mei 2025 werd in het Provinciehuis van Drenthe het officiële startschot gegeven voor het Interreg NWE-project PREWAPHARM (Preventing Water pollution by Pharmaceuticals). Dat is een ambitieuze samenwerking tussen 18 partners en 30 geassocieerde organisaties uit 7 landen met één doel: de watervervuiling door medicijnresten structureel aanpakken via een intensieve samenwerking tussen de gezondheidszorg en watersector.
Over de grenzen heen
Farmaceutische stoffen in onze waterlopen vormen een toenemende bedreiging voor aquatisch leven én voor de volksgezondheid. Vergrijzing, polyfarmacie en klimaatverandering versterken dat probleem. Hoewel verschillende landen en regio’s zoals Nederland en Vlaanderen al sterke initiatieven hebben opgezet zoals de Vlaamse Green Deal Duurzame Zorg, is er geen gecoördineerde transnationale aanpak. En daar wil PREWAPHARM op inzetten.
Een brongerichte aanpak
Het project zet in op preventie en technologische zuivering aan de bron, met concrete acties verdeeld over drie sporen:
- Bewustmaking en gedragsverandering bij patiënten en zorgverstrekkers via pilots rond aangepast voorschrijfgedrag, therapietrouw, medicijnafgifte en terugname;
- Technologische innovatie via doorgedreven afvalwaterzuivering op hotspots zoals specifieke ziekenhuisafdelingen, het volledige ziekenhuisafvalwater en riooloverstorten;
- Regionale actieplannen en beleidsaanbevelingen voor een gecoördineerde aanpak in België, Nederland, Luxemburg en Duitsland, aangevuld met aanbevelingen voor Ierland, Frankrijk en Zwitserland.
Het project sluit dan ook perfect aan bij de ambities van de Green Deal Duurzame Zorg – Geneesmiddelen in Water.
Goed begonnen...
Het startevent op 24 april was een groot succes en sprak een breed publiek aan. Mensen uit de beleids-, farma- én waterwereld kwamen er samen om kennis te maken met het project en deelden best practices met elkaar. Tijdens het interactieve panelgesprek kwamen al die verschillende actoren aan bod en ze waren unaniem: enkel door samenwerking kunnen we het probleem aanpakken. Op het programma stonden ook inspirerende praktijkvoorbeelden waaruit bleek dat er vandaag al effectieve maatregelen mogelijk zijn.
Er was ook aandacht voor een groeiend, gedeeld inzicht tussen actoren uit de gezondheids- én watersector: geneesmiddelen vervullen een essentiële maatschappelijke rol, maar brengen tegelijk milieurisico’s met zich mee. Die dubbelrol vereist een integrale aanpak over de hele keten, van green chemistry en duurzame productie, over bewust voorschrijfgedrag en opleidingen rond (de)prescribing voor artsen en apothekers, tot innovatieve technologieën die medicijnresten al bij de bron aanpakken.
Kortom, PREWAPHARM belooft een boeiend én uitdagend project te worden en team VITO kijkt er alvast naar uit om vanuit de watersector mee te werken aan de technologische oplossingen die nodig zijn om medicijnresten te verwijderen uit afvalwater. Wil je zelf even de sfeer opsnuiven van het startevent? Bekijk dan deze korte terugblik.
Meer info over PREWAPHARM vind je op de projectpagina of via Dirk Halet en Pieter-Jan De Buyck
