Water

Medicijnresten in ons water aanpakken bij de bron

PREWAPHARM

Het Interreg NWE project PREWAPHARM wil de milieu-impact van medicijnresten in oppervlakte- en dus ook drinkwater verminderen. Het project demonstreert acties en maatregelen die ervoor zorgen dat medicijnresten niet langer in oppervlaktewater terechtkomen. We pakken dit probleem met andere woorden aan bij de bron en dat doen we met zowel technologische oplossingen zoals decentrale waterzuivering, als niet-technologische methodes zoals ander voorschrijfgedrag.

De grensoverschrijdende samenwerking van water- & farma-experten uit België, Nederland, Luxemburg, Duitsland, Frankrijk, Zwitserland en Ierland zorgt voor maximale kennisoverdracht en -uitwisseling, wat zal leiden tot minder medicijnresten in het water in Noord-West Europa.

Medicijnresten in afvalwater

Wanneer patiënten medicijnen gebruiken, komen resten daarvan via de urine en ontlasting in het afvalwater terecht. Niet al die medicijnresten worden vandaag goed verwijderd in de rioolwaterzuiveringsinstallaties. Daardoor komen ze in het oppervlaktewater terecht, waar ze ongewenste effecten kunnen hebben. Oppervlaktewater wordt bijvoorbeeld ook gebruikt als bron van drinkwater, dus deze problematiek raakt ook de drinkwatersector.

Het PREWAPHARM project pakt het probleem aan door zo dicht mogelijk bij de bron maatregelen te nemen, zoals in het ziekenhuis of bij de artsen en de apothekers. We streven ook naar maximale complementariteit met andere projecten zoals Schone Waterlopen door O3G, een Interreg Vlaanderen-Nederland project.

We pakken het probleem aan bij de bron...

Door zo dicht mogelijk bij de bron maatregelen te nemen kunnen we ervoor zorgen dat geneesmiddelen niet langer in het oppervlaktewater terechtkomen, waardoor ze er ook niet uit verwijderd moeten worden. Binnen PREWAPHARM onderzoeken en demonstreren we onder andere deze farmamaatregelen:

Voorschrijfgedrag van artsen aanpassen, bijvoorbeeld via medicijnkaarten
Bewustzijn en gedragsverandering bij patiënten initiëren via gerichte maatregelen
Bewustzijn verhogen bij de brede maatschappij

We zullen die oplossingen bundelen in praktische toolboxes en modellen die we kunnen inzetten in de hele regio.

... maar ook daarna

Maar wat als er toch medicijnresten in het water terechtkomen? Welke maatregelen kunnen we dan treffen? PREWAPHARM onderzoekt daarvoor maatregelen op volgende niveaus:

Instellingsniveau: brongerichte aanpak voor specifieke geneesmiddelen afkomstig van een volledige zorginstelling
Departementsniveau: brongerichte aanpak voor specifieke geneesmiddelen die gebruikt worden op een bepaalde afdeling binnen een zorginstelling
Installatieniveau: kleinschalige waterzuiveringsinstallaties (en overstorten) vallen vandaag niet onder de ERSA wat betreft micropolluenten zoals medicijnresten

Hiervoor testen en demonstreren we innovatieve (decentrale) waterzuiveringstechnieken. Ook kennis uit andere projecten en best practices uit andere landen, kennisdeling en -verspreiding, educatie, en de opmaak van transnationale strategieën om medicijnresten in water te minimaliseren komen aan bod binnen PREWAPHARM. De partners zullen ook hun expertise bundelen door de oprichting van een Northwest European Center of Medicine Residues.

VITO's rol in PREWAPHARM

Als projectpartner staat VITO in voor de coördinatie van de watertechnologiedemo’s. Naast een coördinerende rol, zal VITO ook eigen state-of-the art pilootinstallaties inzetten om op demolocaties geneesmiddelen zo dicht mogelijk bij de bron uit (afval)water te verwijderen. Bovendien zullen we de kennisverspreiding ondersteunen, net als de opmaak van regionale actieplannen.

Context

Het project wordt medegefinancierd door het Interreg North-West Europe Programme met een totaal budget van 9,8 miljoen euro, waarvan 5,9 miljoen euro wordt verstrekt door het Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling (EFRO). Het project loopt van 11 december 2024 tot 31 december 2028. PREWAPHARM wordt uitgevoerd door deze partners: