Landgebruik

VITO biedt ondersteuning bij praktische uitwerking nieuwe EU-richtlijn voor luchtkwaliteit

VITO gaat samen met enkele andere luchtkwaliteitsexperts een praktische leidraad ontwikkelen voor het gebruik van modellen in de Europese beleidscontext. De opdracht past in het kader van de herziening van de Europese richtlijn voor luchtkwaliteit en benadrukt de erkenning en reputatie die VITO’s ATMOSYS luchtkwaliteitsteam geniet op het vlak van beleidsondersteuning en modelleringsexpertise.

Projectupdate Stijn Janssen 11 October 2023

Vorige maand heeft het Europees parlement ingestemd met het voorstel voor een nieuwe Europese richtlijn betreffende luchtkwaliteit. Het voorstel gaat nu naar de Raad van Europa waar de lidstaten er zich de komende maanden over kunnen uitspreken.

Het voorstel legt de lat qua luchtkwaliteitsnormen voor fijn stof, ozon, stikstof- en zwaveldioxide een stuk hoger en hecht ook meer belang aan het gebruik van modellen bij de uitwerking van het luchtkwaliteitsbeleid.

Het belang van modellen

“De huidige Europese richtlijn luchtkwaliteit berust nog sterk op meetresultaten”, vertelt Stijn Janssen (Program Manager luchtkwaliteit bij VITO). “Met de nieuwe richtlijn benadrukt Europa dat de uitwerking van een doeltreffend luchtkwaliteitsbeleid ook ondersteund moet worden door kwaliteitsvolle modelresultaten”. Dat is een praktijk die we in Vlaanderen al lang hoog in het vaandel dragen maar die in Europa nog lang niet overal een evidentie is.

“Wanneer lidstaten bv. vaststellen dat op bepaalde plaatsten niet aan de luchtkwaliteitsnormen voldaan wordt, moeten ze voor Europa een plan opstellen. Met deze nieuwe richtlijn zullen de plannen nu onderbouwd moeten worden met robuuste en degelijk gevalideerde modelresultaten. Dit moet ervoor zorgen dat de voorgestelde maatregelen weldegelijk effect hebben en dat de aanpak lokaal de gewenste resultaten zal opleveren.”, aldus Janssen.

Guidance document

In het kader van de nieuwe EU-richtlijn worden twee zogenaamde leidraden of ‘guidance documents’ uitgewerkt: één voor metingen en één voor modellen. Het is voor die laatste dat VITO samen met andere toonaangevende Europese instituten een document uitwerkt. “Dat we deze opdracht kregen, hebben we onder meer te danken aan onze sterke reputatie op het vlak van modellering maar ook door onze rol in FAIRMODE. Dat is het Europese forum voor luchtkwaliteitsmodellering dat zowel modelleringsspecialisten als gebruikers van de modellen bij overheden samenbrengt. FAIRMODE promoot de inzet van de modellen en biedt de Europese lidstaten ondersteuning bij een geharmoniseerd gebruik van de modellen in lijn met de Europese luchtkwaliteitsnormen.”

Voor de ontwikkeling van het ‘guidance document’ kreeg Stijn Janssen van de Europese Commissie de opdracht om een panel van vijf topspecialisten samen te stellen uit alle windstreken van Europa.

“Begin oktober startten we met onze opdracht en het is de bedoeling om over anderhalf jaar een heldere en goed bruikbare leidraad klaar te hebben die gebruikt kan worden door de lidstaten”, kijkt Stijn Janssen vooruit.

Contactpersoon