Urban Energy Pathfinder
Kosteneffectieve energieplanning voor gebouwen, districten en steden
Kunnen we de voetafdruk van onze bebouwde omgeving verkleinen? Alleen als lokale wijken ook hun eigen energie opwekken, opslaan, distribueren en verbruiken. Maar welke energie-efficiënte maatregelen op het gebied van zon, wind, warmte en biomassa zijn noodzakelijk om de uitstoot van broeikasgassen door gebouwen, straten, wijken of steden te verminderen? En welke investeringen leveren het grootste rendement op?
Onze Urban Energy Pathfinder berekent welke de meest optimale maatregelen zijn om het energiesysteem van een gebouw, straat, wijk of stad te verduurzamen. De tool onderzoekt de energiebesparingen samen met de vermindering van de CO2-uitstoot en de kosten voor elk scenario. Denk aan woningen isoleren, zonnepanelen installeren, laadinfrastructuur voor elektrische voertuigen voorzien en warmtenetten aanleggen. Het is allemaal mogelijk.
De eigenaars en beheerders van bedrijventerreinen, vastgoedprojecten en stedelijke ontwikkelingen moeten plannen opstellen waarin zij gedetailleerd aangeven hoe zij hun CO2-verbruik tegen 2050 gaan verminderen. Net als bij de stadsplanning voor energie en klimaatactie biedt de Urban Energy Pathfinder ondersteuning en hulp bij het opstellen van de plannen en het monitoren van de voortgang.
Hoe de Urban Energy Pathfinder u voorbereidt op de energietransitie
Het marktpotentieel berekenen
Het verminderen van de CO2-uitstoot bij de renovatie van gebouwen kan soms eenvoudig zijn: weten welke de ecologische voetafdruk van verschillende keuzes is. Urban Energy Pathfinder berekent het toekomstige marktpotentieel voor renovatieproducten zoals zonnepanelen, HVAC, isolatie, ramen, deuren en warmtepompen, zodat gebouweigenaren de volledige impact van hun keuzes kennen.
Portefeuilleplan vastgoed
Facility Managers, vastgoedbeheerders en organisaties voor sociale huisvesting richten zich op één gebouwenportefeuille. Urban Energy Pathfinder geeft hen een geaggregeerd overzicht van de renovatiebehoeften van al hun gebouwen, inclusief de milieu-impact van hun opties.
Stedelijke energie- en klimaatactieplanning
De Belgische burgemeesters moeten tegen eind 2022 een actieplan voor klimaat en energie opstellen met hun doelstellingen voor CO2-reductie en hernieuwbare energie tegen 2050. Urban Energy Pathfinder helpt steden en gemeenten bij het opstellen van hun plannen en het monitoren van hun vooruitgang.
Met de Urban Energy Pathfinder identificeert u voor elke zone of gebouw:
- Huidige graad van energie-efficiëntie en duurzame energie
- Potentiële collectieve renovatiescenario's
- Mogelijkheden voor de productie van hernieuwbare energie en voor het gebruik van warmtenetwerken
- Voorspelde restvraag naar energie
- Alle kosten en baten van elke maatregel
De voordelen van de Urban Energy Pathfinder nog eens samengevat:
- Ondersteunt investeringsbeslissingen om een verkleinde CO2-voetafdruk te bewerkstelligen
- Definieert een mix van energiemaatregelen, zoals de renovatie van gebouwen en de lokale productie van hernieuwbare energie
- Berekent de financiële, energie- en milieueffecten van elke maatregel
Lopende projecten local energy communities
Om de klimaatdoelstellingen te halen, is een renovatiegraad van minstens 3 % nodig. De factoren die een doorgedreven renovatie in de weg staan zijn bekend: hoge investeringskosten, gebrek aan financiële incentives door de lage prijs van fossiele brandstoffen en het ingrijpende karakter van een totaalrenovatie.
Digitale twin voor renovaties
Met het DITUR-project (Digital Twins for Upscaled Retrofit) willen we daar iets aan doen. DITUR onderzoekt hoe data-analyse een versnellende factor kan zijn voor wijkrenovatieprojecten om zo de renovatiegraad op korte termijn te doen stijgen. Dit gebeurt door innovatieve data samen te brengen tot een digital twin van het gebouwenbestand, en dit voor twee soorten pilootcases: stadswijken (in Aalst en in Roeselare) en een sociale woonwijk (in Roeselare).
Roadmap naar een koolstofneutraal Genk
Met het project GEENkool wil de stad Genk een roadmap ontwikkelen naar koolstofneutraliteit tegen 2050. Ook daarbij zal de grootste winst moeten komen van de renovatie van gebouwen, al speelt ook de integratie van koolstofarme energiebronnen een belangrijke rol. Het projecttraject volgt zowel een bottom-up- als een totaalbenadering, en dit door twee ‘sporen’ te bewandelen: een planningsgericht en een actiegericht spoor.
Een warmtezoneringskaart die de warmtevraag simuleert
Steden en gemeenten die willen weten hoe groot de warmtevraag is in een bepaald deel van hun grondgebied, kunnen daarvoor een beroep doen op de Warmtekaart Vlaanderen. Die is echter gebaseerd op de huidige warmte- en energievraag van gebouwen, waardoor de kaart enigszins statisch is in de tijd.
Op vraag van de Vereniging van Steden en Gemeenten (VVSG) zal een consortium met onder meer VITO/EnergyVille een meer dynamische versie van deze kaart gaan ontwikkelen, die ‘inspiratiekaart warmtezonering’ zal gaan heten. Die zal gebaseerd zijn op simulaties van de warmtevraag met horizon 2030 en 2050.
Beleidsmakers zullen de ‘warmtezoneringskaart’ kunnen consulteren om de warmtedichtheid in een bepaald gebied te kennen, en zo te kunnen inschatten of die hoog genoeg is voor een warmtenet of niet. Zo zal de kaart steden en gemeenten helpen de weg te effenen naar een fossielvrije verwarming en koeling van gebouwen tegen 2050.