De e-afvalberg van bedrijven minimaliseren door circulair toestelbeheer met CIRCULIFE
Start-up CIRCULIFE zorgt voor een circulair beheer van elektronische toestellen van bedrijven, waardoor ze de e-afvalberg willen minimaliseren en het (her)gebruik van toestellen, onderdelen en grondstoffen maximaliseren. Met hun innovatieve tool fungeren ze als de brug tussen fabrikanten, bedrijven en herstellers en creëren ze toegevoegde waarde voor elke partij in de keten. De deelname van CIRCULIFE aan VITO4STARTERS in maart van dit jaar ging dan ook niet onopgemerkt voorbij; ze werden runner-up en zo startte de samenwerking met VITO.
In een regeneratieve economie, een van de drie domeinen waarin VITO een positieve impact wil maken, zijn circulariteit en duurzaam grondstoffenbeheer van onmiskenbaar belang. Precies daaraan draagt CIRCULIFE bij: zij zorgen voor circulair beheer van de volledige levenscyclus van elektronische bedrijfstoestellen zoals smartphones, laptops, tablets enzovoort. CIRCULIFE helpt bedrijven bij het waarderen, herstellen, verhandelen en duurzaam beheren van hun aangekochte apparatuur. Hierdoor dragen ze bij aan de optimalisatie van de operationele kosten, maar ook aan de ESG-conformiteit van ondernemingen, die steeds belangrijker wordt in de Europese regelgeving.
CIRCULIFE werd runner-up van de VITO4STARTERS-wedstrijd tijdens FTI Hasselt en intussen is de samenwerking een feit.
De hele keten onder de loep: van toestel tot grondstof
Virginie Versavel, oprichter en CEO van CIRCULIFE vertelt hoe het allemaal begon:
“Wij zorgen eigenlijk op heel eenvoudige wijze dat er minder elektronisch afval op de afvalberg terecht komt doordat wij bedrijven verstandig doen omspringen met de volledige levenscyclus van toestellen. Denk bijvoorbeeld aan smartphones, laptops en tablets; die worden in grote getalen aangekocht bij grote bedrijven, gaan twee tot vier jaar mee en na die eerste cyclus worden ze meestal gewoon vervangen door nieuwe toestellen. Ik heb zelf zeventien jaar gewerkt bij grote multinationals en zag daar dat er nog heel wat kon verbeteren in de manier waarop met toestellen omgegaan wordt, zowel als gebruiker (hoe zorgzaam ben je met je smartphone of bedrijfslaptop?) als bij de bedrijven zelf in hun aankoopbeleid. Toen is het idee voor CIRCULIFE geboren: wat als we er nu voor zorgen dat die toestellen een vervolgleven kunnen krijgen, bij anderen of bij dezelfde organisatie? En dat niet alleen als toestel op zich, maar als het toestel in zijn geheel niet meer bruikbaar is kan ook de potentie als component of grondstof waardevol zijn in deze tijden van schaarste en kritieke grondstoffen. Dat wordt dus allemaal geanalyseerd en opgevolgd in ons digitaal platform. Wij registreren een toestel in ons systeem vanaf dat het in gebruik wordt genomen en onze software volgt de gehele levenscyclus op om gericht te kunnen bekijken en adviseren wat er met een bepaald toestel na een eerste gebruisperiode kan gebeuren om te vermijden dat het op de e-afvalberg terechtkomt en dat onze grondstoffen steeds schaarser worden.”
Impact op ecologisch, economisch én sociaal vlak
Er was nood aan een gestructureerd systeem zoals CIRCULIFE, want momenteel worden zelfs tweedehandstoestellen nog te vaak ad hoc besteld, zonder dat mensen beseffen dat deze vaak uit het buitenland geïmporteerd worden, waarbij de ecologische voetafdruk dus ook weer toeneemt. “De CIRCULIFE-toepassing brengt hier transparantie in en zal dan bijvoorbeeld aangeven dat er een lokaal bedrijf is dat binnenkort toestellen van de hand wil doen, zodat er lokaal een match gemaakt kan worden tussen vraag en aanbod”, zegt Virginie.
Naast een economische en ecologische motivatie, heeft Virginie ook altijd een grote sociale drijfveer gehad die meespeelde bij de oprichting van CIRCULIFE.
“De sociale drijfveer was voor ons erg belangrijk; de digitale klooft treft nog altijd te veel mensen en gezinnen waardoor ze een achterstand hebben op de markt. Hier wilden we iets aan doen. Maar daarnaast zagen we dat ook op vlak van sociale tewerkstelling ruimte voor verbetering is rondom herstellingen. Ook hier proberen we met onze innovatie aan bij te dragen: daar waar het ambacht van herstel een beetje verloren is gegaan doordat we continu nieuwe toestellen kopen, wordt nu die sector net aangesproken om meer lokaal herstelwerk te doen. Dat lokale aspect is ook hier weer belangrijk, want ook voor reparaties worden toestellen al te vaak naar het buitenland gestuurd, om ze vervolgens weer te importeren. Dat wilden we met CIRCULIFE ook beter en transparanter maken”, vertelt Virginie.
Een match met VITO: expertise in methodologie en circulariteit
Om een gesloten ecosysteem te kunnen creëren waarin toestellen van eerste aankoop tot na gebruik worden gemonitord en alle onderdelen en grondstoffen apart terug in de keten kunnen vloeien, is een merkneutrale rol erg belangrijk voor CIRCULIFE. “VITO heeft heel veel expertise rond duurzaamheid en circulaire economie waar we dankbaar op intappen,” vervolgt Virginie. “Daarnaast zijn er op gebied van reglementering in Europa ook nog ontwikkeling bezig rond circulariteit en herstelbaarheid van producten aan de ene kant, en een verplichte, uitgebreide ESG-rapportering voor vele bedrijven aan de andere kant. Dat zijn ook allemaal zaken waarin VITO een expertise heeft en ons kan ondersteunen.
Jeroen Gillabel, Research Team Lead Digital Innovation for Circular Economy bij VITO licht toe: “De sterke complementariteit tussen CIRCULIFE en VITO ligt erin dat wij enerzijds de kennis hebben over onderbouwde en objectieve methodologieën die nodig zijn voor het berekenen en rapporteren van de impact van circulaire strategieën zoals bijvoorbeeld hergebruik of herstelling van toestellen in dit geval. Naast de methodologieën zijn de data zelf van groot belang. Voor een toepassing als CIRCULIFE zijn heel wat achtergronddata nodig, bijvoorbeeld om voor één specifieke case de impact te kunnen berekenen van productie, transport, gebruik na eerste leven van een toestel en dergelijke. Vanuit onze expertise in berekening van milieu-impact voor circulaire scenario’s kunnen we CIRCULIFE hierin ondersteunen. Momenteel bekijken we vooral onze complementariteit: wat heeft CIRCULIFE nog nodig qua ontwikkeling en wat is de meest geschikte manier om vanuit VITO deze features in hun platform te integreren? Nils Wuytens, Program Director VITO4STARTERS onderstreept: "De samenwerking met CIRCULIFE sluit naadloos aan bij onze visie om technologie en innovatie in te zetten voor een meer duurzame en circulaire economie. Door gebruik te maken van onze expertise en methodologieën, kunnen we startups zoals CIRCULIFE helpen om hun impact te vergroten en hun oplossingen verder te ontwikkelen. Dit partnerschap is een mooi voorbeeld van hoe VITO bedrijven ondersteunt bij het omzetten van technologische innovaties in concrete duurzame toepassingen. Samen streven we ernaar om nieuwe standaarden te zetten in circulair beheer en bij te dragen aan een regeneratieve economie."
Eerste resultaten: transparantie en gebruiksvriendelijkheid gegarandeerd
CIRCULIFE heeft al een eerste case succesvol afgerond. “We hadden een influx van toestellen die hergebruikt mochten worden. Ze werden ingeput, gelabeld en opgevolgd via CIRCULIFE, en zijn bij een lokale hersteller gerepareerd. Dat gaat heel ver, want als bijvoorbeeld enkel de harde schijf van een laptop nog bruikbaar is, dient die een apart serienummer te krijgen t.o.v. de behuizing waarin die opnieuw zal belanden en dienst doen. Zo krijgt elk onderdeel een uniek serienummer, ook voor verdere opvolging nadien.
Deze eerste case is succesvol verlopen; de eerste transactie is zelfs al gebeurd via een OCMW dat de toestellen een vervolgleven heeft gegeven bij kansarme gezinnen. Dit heeft aangetoond dat onze software gebruiksvriendelijk is voor herstellers en dat een veilige, getraceerde opvolging kan gebeuren op verschillende niveaus. Hiermee hopen we de deuren te openen voor grotere bedrijven om in te stappen in ons systeem: de transparantie is gegarandeerd.
Daarnaast garandeert CIRCULIFE ook de veiligheid van hun platform op vlak van dataprivacy en GDPR. “Alle spelers die in dit ecosysteem betrokken worden, zijn geverifieerd en gecertificeerd en dus bieden wij met CIRCULIFE echt een veilig, uniek en gebruiksvriendelijk platform aan, op maat van grote bedrijven en organisaties, om hun apparatuur zo proactief en circulair te beheren”, besluit Virginie.
