Ecoscore levert bewijs: meer SUV's, elektrische en zware wagens
Ecoscore neemt reeds 20 jaar de milieuprestaties van het Belgisch wagenpark onder de loep. In 2022 werden voor het eerst meer nieuwe stekkerauto’s dan nieuwe dieselwagens ingeschreven, maar de balans is niet volledig positief.
N.a.v. het 20-jarig bestaan van het Ecoscore-project werd de website in een nieuw jasje gestoken. Deze milieuscore schat de milieuprestaties van een voertuig in aan de hand van hun belangrijkste milieu-impact. Ook statistieken van de evolutie van de Belgische vloot komen aan bod. Gebruikers kunnen de statistieken nu zelf raadplegen met de handige datavisualisatietool. In de statistieken van 2022 zagen we nog nooit zoveel elektrische en hybride wagens de revue passeren op onze Belgische wegen. Maar er zijn ook minder positieve evoluties.
Wat is Ecoscore?
Ecoscore is een milieuscore voor alle auto’s – nieuw en oud(er) – die op een schaal van 0 tot 100 een indicatie geeft van de globale milieuvriendelijkheid van een voertuig. Hoe hoger de score, hoe milieuvriendelijker het voertuig.
Om de score te berekenen, wordt rekening gehouden met verschillende schade-effecten: broeikaseffect, luchtkwaliteit (gezondheidseffecten & effecten op ecosystemen) en geluidshinder. Zowel de uitstoot tijdens het rijden als de impact geassocieerd met brandstofproductie (zoals elektriciteitsopwekking bij elektrische voertuigen en olieraffinage bij diesel) worden meegenomen. Met de Ecoscore milieuevaluatie worden deze verschillende effecten gecombineerd in één indicator. Ecoscore gaat verder dan de CO2-uitstoot of Euronorm, waardoor het de ideale manier is om de ecologische voetafdruk van verschillende auto’s met verschillende brandstoffen neutraal met elkaar te vergelijken.
Op de website kunnen gebruikers zelf de Ecoscore van een voertuig opzoeken aan de hand van hun chassisnummer, of via merk en model. Je kan de Ecoscore ook zelf berekenen.
Nieuwigheden op de Ecoscore-website
N.a.v. het 20-jarig bestaan van het project werd de Ecoscore-website – gesteund door de drie gewesten – in een nieuw jasje gestoken.
- Vernieuwde zoek- en rekenmodule
- Een kleurenschaal toont in een oogopslag hoe goed je auto scoort
- Aan de hand van je chassisnummer kan je de Ecoscore van je eigen auto makkelijk opzoeken
- Er is nu een aparte sectie gericht op taxi’s, die rekening houdt met de Vlaamse taxiwetgeving
Maar het Ecoscore-project gaat verder dan het toekennen van een waardevolle milieuscore. Het volgt ook de evolutie van de Belgische vloot op en publiceert hierover statistieken. Gebruikers kunnen die statistieken nu ook zelf opzoeken via verschillende zoekfuncties (per gewest, lease vs. particulier, …) in een handige datavisualisatietool.
Minder nieuwe wagens, meer stekkerauto’s
Voor 2022 is de grote terugval bij inschrijvingen van nieuwe wagens opvallend. In de laatste 25 jaar werden nog nooit zo weinig nieuwe wagens ingeschreven als in 2022: net iets meer dan 368.000, een daling met 4% tov. 2021, en met 33% tov. 2019. Het aantal inschrijvingen liep tijdens de corona jaren al terug, maar aanhoudende leveringsproblemen op de automarkt en de economische malaise versterkten dit proces verder.
Nieuwe stekkerauto’s – batterij elektrische wagens (BEV’s) en plug-in hybrides (PHEV’s) – deden het wel goed. In 2022 werden er voor het eerst meer dan 95.000 van deze auto’s verkocht. Dat is een pak meer dan het aantal nieuwe dieselwagens (60.000), wat ervoor zorgde dat we de laagste gemiddelde CO2-uitstoot behaalden sinds de opstart van het Ecoscore-project. De CO2-uitstoot (NEDC) dook voor het eerst onder 90 g/km. 10,2% van de nieuw ingeschreven wagens zijn BEV, dit is voor het eerste jaar beter dan de Vlaamse 2020-doelstelling van 7,5%. De grote motor achter deze stijging waren de bedrijven: liefst 89% van de nieuwe stekkerauto’s zijn bedrijfswagens (inclusief leasewagens).
Ook minder positieve trends
Toch zien we twee trends die een negatieve impact hebben op milieu en verkeersveiligheid.
Er werden voor het eerst meer SUV’s (51%) dan andere auto’s verkocht. Een SUV is zwaarder, minder aerodynamisch én krachtiger dan vergelijkbare alternatieven. Daarom stoten ze meer CO2 uit en hebben ze een lagere Ecoscore. De vooruitgang op milieuvlak zou dus groter kunnen zijn als mensen minder zouden kiezen voor een SUV.
Door de stijgende populariteit van SUV’s én het toenemend aandeel stekkerauto’s, is het gemiddeld gewicht van nieuwe wagens in de afgelopen 3 jaar met meer dan 10% gestegen (na jaren van stagnatie). Dit is een evolutie die ook qua verkeersveiligheid niet ideaal is. Hoewel BEV’s en PHEV’s overduidelijke milieuvoordelen hebben, zijn ze wel zwaarder dan een klassieke wagen met verbrandingsmotor. Een nieuwe benzinewagen woog in 2022 gemiddeld 1337kg, terwijl een nieuwe PHEV net onder 2 ton bleef (1946kg), en een nieuwe BEV zelfs meer dan 2 ton (2055kg) woog.
Populairste modellen
De populairste modellen per brandstof illustreren bovenstaande bevindingen.
- De populairste benzinewagen uit ‘22 was de Dacia Sandero, gemiddeld 1155kg.
- De populairste BEV uit ‘22 was de SUV Tesla Model Y, gemiddeld 2041 kg.
- De populairste PHEV uit ‘22 was de grote SUV BMW X5, gemiddeld 2510 kg.
Ecoscore en beleid
Ecoscore is voor de gewesten een belangrijke beleidstool. Zowel in Vlaanderen als in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest moeten alle nieuwe overheidswagens een minimale Ecoscore halen, rekening houdend met hun segment. Om een vergunning te verkrijgen moeten ook taxi’s in Vlaanderen voldoen aan een minimale Ecoscore, net als deelwagens in Brussel.
Op naar de volgende 20 jaar
Door het toenemend gewicht van elektrische en plug in hybride auto’s en het feit dat materiaalgebruik terecht steeds meer onder de aandacht komt – denk maar aan het gehalte aan zeldzame grondstoffen in de steeds groter wordende batterijen in elektrische auto’s – is het Ecoscore-project na 20 jaar nog lang niet ten einde. In 2023 onderzoeken EnergyVille / VITO en VUB experten of en hoe materiaalgebruik – batterijproductie en -recyclage inbegrepen – in de toekomst mee geïntegreerd kan worden in de Ecoscore.
