Doordat online winkelen, gemakkelijke retourzendingen, veranderende consumentenvoorkeuren en fast-fashion in Europa ook gangbaar zijn geworden, zijn ook de hoeveelheden teruggestuurde en onverkochte textiel toegenomen. Een nieuw rapport van het European Topic Centre on Circular Economy and Resource Use, mede geschreven door VITO, onthult de omvang en de milieu-impact van teruggestuurde en onverkochte textielproducten in Europa.
Het rapport, getiteld "Volumes and destruction of returned and unsold textiles in Europe's circular economy", schat dat ongeveer 20% van de kleding en 30% van het schoeisel dat online wordt besteld in de EU door consumenten wordt teruggestuurd. Gemiddeld wordt een derde van deze teruggestuurde producten uiteindelijk vernietigd. Als ook rekening wordt gehouden met te grote voorraden, wordt naar schatting 4-9% van alle textielproducten die in Europa op de markt worden gebracht, vóór gebruik vernietigd, wat neerkomt op 264.000 tot 594.000 ton textielproducten die jaarlijks worden vernietigd.
De milieu-impact van teruggestuurd en onverkocht textiel is aanzienlijk. Het rapport berekent bijvoorbeeld dat de koolstofvoetafdruk van het verwerken en vernietigen van teruggestuurd of onverkocht textiel verantwoordelijk is voor 5,6 miljoen ton CO2-equivalent broeikasgasemissies per jaar.
Er zijn verschillende drijfveren voor de vernietiging van teruggestuurde en onverkochte producten, zoals consumentengedrag, wettelijke kaders, economische stimulansen en logistieke uitdagingen. Het rapport geeft een kort overzicht van maatregelen die bedrijven en beleidsmakers kunnen nemen om in te grijpen op deze drijfveren.
Om retourzendingen en onverkochte artikelen te verminderen kunnen bedrijven:
- strategieën implementeren om retourzendingen te voorkomen, zoals nauwkeurige productomschrijvingen en maatadvies.
- strategieën implementeren om retourzendingen tegen te gaan, zoals het beperken van de retourperiode of bewustmaking van de impact van een retourzending.
- hun prognoses en voorraadbeheer verbeteren.
De maatregelen die bedrijven kunnen nemen om het aantal retourzendingen en onverkochte artikelen te verminderen, zijn echter niet voldoende om de gevolgen voor het milieu aan te pakken, aangezien overproductie en vernietiging in de textielindustrie als acceptabel worden gezien en zelfs economisch zinvol zijn. Om dit aan te pakken, stelt het rapport dat er behoefte is aan overheidsbeleid. Harde beleidsmaatregelen, zoals wetten en belastingen, kunnen de keuzes van consumenten beperken en het gedrag van bedrijven sturen, terwijl zachte beleidsopties, zoals voorlichting en nudging, het gedrag en de keuzes van mensen op een subtielere manier kunnen beïnvloeden.
Het rapport maakt deel uit van het werk rond textiel in de circulaire economie van het Europees Milieuagentschap (EEA) en zijn European Topic Centre on Circular Economy and Resource Use (ETC CE). Als coördinator van dit topic centre heeft VITO bijgedragen aan dit uitgebreide werk. Eerdere textielgerelateerde rapporten zijn:
- Textiles and the environment in a circular economy (2019)
- Plastic in textiles: potentials for circularity and reduced environmental and climate impacts (2020)
- Study on the technical, regulatory, economic and environmental effectiveness of textile fibres recycling (2021)
- Textiles and the environment: The role of design in Europe's circular economy (2022)
- Microplastic pollution from textile consumption in Europe (2022)
- LCA-based assessment of the management of European used textiles (2023)
- EU exports of used textiles in Europe’s circular economy (2023)
- The role of bio-based textile fibres in a circular and sustainable textiles system (2023)