De Europeaan gooit jaarlijks gemiddeld zowat 16 kilogram textiel weg. Samen is dat goed voor 6,95 miljoen ton voor heel Europa. Dat blijkt uit een rapport van de ETC CE (European Environment Agency’s European Topic Centre on Circular Economy and Resource Use) over textiel en circulaire economie. Van al het afgedankte textiel wordt gemiddeld slechts 4.4 kilogram selectief ingezameld. Het overgrote deel belandt nog steeds bij het restafval.
VITO is de coördinerende partner van het ETC CE en droeg bij aan de concrete uitwerking van het rapport.
België is een van de koplopers als het gaat over de selectieve inzameling van textielafval, maar dat kan ook te maken hebben met de manier waarop textielverspilling in ons land vrij nauwkeurig opgevolgd en gerapporteerd wordt. In tegenstelling tot andere landen, kent België een vrij transparant systeem voor afvalverzameling. Textiel wordt in afzonderlijke zakken aan de woning opgehaald, er zijn speciale textielcontainers op straat en op het afvalpark wordt textiel afzonderlijk verzameld. Dat zorgt ervoor dat de resultaten van het onderzoek dat in alle Europese landen gebeurde voor België vrij nauwkeurig zijn, maar ook dat wij daardoor, samen met Luxemburg, de leiding nemen bij alle Europese landen als het gaat om textielinzameling. Toch belandt ook in België nog de helft van alle textielafval bij het restafval. Dat is zonde, want afgedankt textiel kan op die manier niet hergebruikt of gerecycleerd worden.
Als er in de Europese landen niet meer wordt ingezet op textielinzameling en recyclage, riskeert een aanzienlijk deel van textiel op de afvalberg te exploderen.
Toch is het op dit moment al in meer dan de helft van de Europese landen verplicht om textiel gescheiden in te zamelen, al gaat het in de meeste landen enkel om textiel dat hergebruikt kan worden. Er heerst echter veel onduidelijkheid over wat Europa bedoelt met ‘textielafval’. In sommige landen wordt daardoor de onbemande inzameling van gebruikt textiel gezien als afvalverzameling, terwijl in andere landen inzameling van textiel voor hergebruik niet wordt gezien als ‘afval’. De herziening van de Kaderrichtlijn Afval betreffende Textielafval moet daar binnenkort duidelijkheid in brengen en voorziet dat alle Europese landen vanaf 2025 een systeem van gescheiden textielinzameling moeten organiseren.
Vandaag de dag hebben alleen Frankrijk, Hongarije en Nederland een UPV-systeem – Uitgebreid Producentenverantwoordelijkheid-systeem - dat de producent van textiel verantwoordelijk stelt voor de inzameling en verwerking van hun afgedankte producten. Vlaanderen kent nog geen verplicht systeem voor textiel.
Het meeste textielafval is afkomstig van huishoudens, dat is goed voor 82 procent. Bedrijfstextiel heeft een aandeel van 17 procent en onverkocht textiel 1 procent.
Over ETC CE
Het ‘ETC on Circular Economy and resource use (ETC CE)’ bestaat uit 13 partners uit 12 verschillende Europese landen. VITO is de coördinerende partner. Het ETC CE ondersteunt het EEA bij de verdere ontwikkeling van de kennisbasis voor het versnellen van de overgang naar een circulaire economie.