CEEP-IT: Klimaatneutrale energie-economiepaden met industriële transformatie
Het CEEP-IT-project (Climate-neutral Energy-Economy Pathways with Industrial Transformation), gefinancierd door het Energietransitiefonds, ontwikkelt klimaatneutrale energie-economiepaden met een centrale focus op de rol van industriële productie in België.
Door verschillende modelleringsbenaderingen te combineren - energiesysteemoptimalisatie (VITO/EnergyVille en ICEDD), dynamische macro-economische modellen (FPB) en statische macro-economische modellen (VITO) - maakt CEEP-IT een meer geïntegreerde analyse mogelijk van de economische implicaties van de energietransitie. Het project ondersteunt robuuste energiesysteemplanning via beter onderbouwde projecties van de industriële energievraag.
Waarom CEEP-IT?
België behoort tot de meest energie-intensieve regio’s van Europa. Om een koolstofneutrale economie te realiseren, is een diepgaande transformatie van het energiesysteem nodig - vooral in de industriële sector, die verantwoordelijk is voor een groot aandeel van het energieverbruik.
Eerdere studies, zoals PATHS2050, hebben waardevolle inzichten opgeleverd over industriële decarbonisatie bij stabiele of gematigd groeiende productievolumes. Er is echter bijkomend onderzoek nodig naar hoe dynamischere ontwikkelingen in industriële activiteit - gedreven door energieprijzen, wereldwijde concurrentie, veranderende markten en beleidsverschuivingen - interageren met het energiesysteem.
CEEP-IT vult deze leemte in de kennis aan door klimaatneutrale energie-economiepaden te ontwikkelen voor uiteenlopende vormen van industriële transformatie. In dit verband verwijst industriële transformatie naar fundamentele veranderingen in productieketens, die de vraag naar energiediensten wijzigen in zowel energie-intensieve als dienstensectoren.
Deze transformaties kunnen leiden tot een aanzienlijk lagere industriële energievraag - bijvoorbeeld wanneer industrieën zich verplaatsen naar regio’s met een groter potentieel aan overvloedige (hernieuwbare) energie. Omgekeerd kunnen ze resulteren in nieuwe of sterk stijgende energievraag uit sectoren zoals datacenters, recyclage of batterijproductie. Dergelijke verschuivingen kunnen ingrijpende gevolgen hebben voor het energiesysteem en het bredere macro-economische systeem, die zich ontwikkelen in nauwe samenhang met elkaar.
Inzicht in deze effecten en interacties is cruciaal voor een robuuste energiesysteemplanning die de leveringszekerheid en economische haalbaarheid waarborgt onder verschillende toekomstige omstandigheden.
Dit project onderzoekt specifiek de wisselwerking tussen industriële ontwikkelingen en het energiesysteem. Het overstijgt traditionele modelveronderstellingen van constante industriële activiteit, en introduceert meer dynamische representaties van toekomstige evoluties in de industriële vraag.
Doelstellingen
- Ontwikkelen en evalueren van klimaatneutrale energie-economiepaden voor uiteenlopende industriële transformaties.
- De methodologie van modellering versterken via een zachte integratie van energiesysteemoptimalisatie met Computable General Equilibrium- en input-outputmodellen.
- De interactie analyseren tussen de energietransitie en macro-economische ontwikkeling in het kader van industriële transformatie.
- Onderzoeken hoe industriële flexibiliteit de energieprijzen en de economische prestaties beïnvloedt.
- Onderbelichte economische en ecologische effecten van de energietransitie bestuderen, waaronder arbeid, sectorverschuivingen en beperkingen in grondstoffen.
- Aanbevelingen formuleren voor energiesysteemplanning op basis van realistische projecties van industriële energievraag.
- Verkennen hoe energietransitiebeleid industriële productiviteit, vermindering van energievraag en flexibiliteit in energiegebruik kan ondersteunen.
- Een geïnformeerd debat faciliteren onder stakeholders over de rol van industrie in een koolstofneutraal België.
Bijdrage van VITO/EnergyVille
VITO/EnergyVille coördineert het CEEP-IT-project en brengt diepgaande expertise in energiesysteemmodellering en macro-economische analyse.
VITO speelt een centrale rol in de methodologische innovatie waarbij energiesysteemoptimalisatie wordt gekoppeld aan macro-economische modellen en input-outputanalyse. Dit bouwt voort op eerdere projecten zoals PATHS2050 en ondersteunt geïntegreerde analyses die energie-, economische en materiaalketens combineren.
De tools van VITO helpen om toekomstbestendige energiescenario’s te ontwikkelen en leveren bruikbare inzichten voor zowel beleidsmakers als de industrie.
Projectconsortium
Het CEEP-IT-project wordt geleid door VITO/EnergyVille en uitgevoerd door een multidisciplinair consortium. Samen overbruggen de partners de domeinen van energieplanning, macro-economie en materiaalgebruik om de overgang naar een klimaatneutrale industrie te ondersteunen.
Meer weten?
Voor meer informatie over het CEEP-IT-project kan je contact opnemen met Pieter Valkering, onderzoeker bij VITO/EnergyVille. Hij helpt je graag verder.
