Het voorstel voor een nieuwe Europese Verordening over verpakkingen en verpakkingsafval legt verplichtingen op aan handelaars om hun verpakkingsassortiment te verduurzamen. Helaas is het voor handelaars moeilijk te achterhalen welke de duurzamere opties zijn. Allereerst is het gekozen verpakkingsmateriaal sterk afhankelijk van het productassortiment. Verder hebben de materiaalkeuze, maar ook het ontwerp van de verpakking en de latere afvalfase een belangrijke invloed op de duurzaamheid van een gekozen verpakkingsoplossing. Het Green Last Mile adviesdocument zet daarom alles op een rijtje en biedt e-commercehandelaars een instrument om duurzame verpakkingskeuzes te maken.
Wat is een duurzame verpakking?
Om als e-commercehandelaar duurzame verpakkingskeuzes te maken is het belangrijk te weten wat een duurzame verpakking precies is. Daar komt VITO aan tegemoet met een coherent, begrijpelijk en wetenschappelijk onderbouwd adviesdocument. VITO deed - in samenwerking met het VIL – onderzoek naar duurzame e-commerceverpakkingen binnen het kader van het project ‘Green Last Mile’.
Aan de hand van een steekproef werden de belangrijkste verpakkingstypes en -elementen geïdentificeerd. Op basis van het beschikbare wetenschappelijk onderzoek documenteerden we de wetenschappelijke consensus over wat voor die e-commerceverpakkingen duurzame opties en praktijken zijn. In het wetenschappelijk achtergronddocument vind je die wetenschappelijke onderbouwing terug. Het is opgebouwd rond drie belangrijke pijlers: materiaalkeuze, productontwerp en de afvalfase.
Om deze wetenschappelijke consensus in de praktijk te kunnen toepassen, stelden we een praktisch adviesdocument op voor e-commercehandelaars. Het bevat een eenvoudig scoresysteem voor de verschillende opties en praktijken voor de verschillende verpakkingsopties.
Materiaalkeuze, productontwerp en afvalfase
Net als het wetenschappelijke achtergronddocument focust het praktische adviesdocument op drie pijlers: materiaalkeuze, productontwerp en afvalfase. Het adviesdocument spreekt zich niet uit over de keuze van de vereiste verpakkingsvorm en het geschikte verpakkingstype op basis van de eigenschappen van het te verzenden product en de gebruikte leveringsmethode. Het adviesdocument en het bijhorende scoresysteem helpen om de gekozen verpakkingsvorm zo duurzaam mogelijk te maken. Het begeleidt verpakkers en handelaars naar de meest duurzame optie voor verpakkingsmaterialen, verpakkingselementen en de samenstelling hiervan.
In het kader van de materiaalkeuze komen volgende aspecten aan bod: de milieudruk van de verpakkingsmaterialen, de toepassing van hernieuwbare grondstoffen en gerecycleerde materialen en schade aan milieu en gezondheid.
Daarnaast wordt de duurzaamheid van een verpakking ook bepaald door het productontwerp. Duurzame verpakkingen vinden een optimale balans tussen de juiste hoeveelheid bescherming en de juiste hoeveelheid materiaal. Productverlies moet, uiteraard, te allen tijde voorkomen worden, maar tegelijkertijd is het ook belangrijk om ‘oververpakking’ te vermijden. Dit wijst, enerzijds, op het verpakken van loze ruimte of ‘lucht’ en, anderzijds, op overmatig materiaalgebruik. Als meerdere verpakkingsmaterialen worden toegepast, dan wordt aangeraden rekening te houden met de demonteerbaarheid. Daarnaast wordt belang gehecht aan het faciliteren en sensibiliseren van hergebruik en geldt het advies om afdankingsinstructies en identificatiecodes toe te voegen aan verpakkingen.
Een derde belangrijke pijler is de afvalfase. Hiervoor luidt het algemeen advies om de verpakking zo veel mogelijk af te stemmen op materiaalrecyclage. Dit betekent dat er onder andere rekening moet gehouden worden met de aanwezigheid van stoorstoffen, verpakkingsonderdelen die het recyclageproces verstoren en moeilijk recycleerbare materiaalcombinaties.
