Systeemdynamische modellen: cruciaal voor langetermijnbeslissingen
Beleidsmakers baseren hun beslissingen niet op niets — ze steunen ervoor op informatiesystemen. De beschikbare rekenmodellen zijn echter vaak te complex en laten zich niet eenvoudig toepassen in een beleidscontext. Er is dus nood aan goed ontworpen beleidsondersteunende systemen met oog voor gebruiksvriendelijkheid, rekensnelheid en flexibiliteit. VITO creëert dit type informatiesystemen, in de vorm van systeemdynamische modellen.
Wat is een systeemdynamisch model?
Systeemdynamische modellen beschrijven op een consistente manier de interacties tussen de verschillende thema’s die er zijn in een systeem (zoals economie, demografie, energie en ruimtegebruik).
Dankzij deze modellen kunnen beleidsmakers verschillende combinaties van scenario’s en beleidskeuzes op samenhangende wijze berekenen en hun impact op de (middel)lange termijn bepalen.
De focus ligt daarbij vooral op de terugkoppelingen die het gedrag van een systeem kunnen beïnvloeden en dus de manier bepalen waarop het systeem reageert op een bepaald beleid. Denk bijvoorbeeld aan de impact van klimaatverandering op het oceaanvoedselweb en de kusteconomie (voor het EU-FP7-project OceanCertain).
Hoe ziet een systeemdynamisch model eruit?
Een systeemdynamisch model toont een volledige weergave van het systeem in kwestie, met hoofdlijnen en ook de terugkoppelingen die worden gebruikt om de relaties tussen de subsectoren en deelthema's te beschrijven.
De voordelen van systeemdynamische modellen
- Hun consistentie, flexibiliteit, transparantie en rekensnelheid maken de systeemdynamische modellen erg handig om te gebruiken.
- De grafische opzet en interactiviteit van de modellen zijn een groot voordeel wanneer je met belangengroepen en eindgebruikers werkt. Alles wordt duidelijk visueel voorgesteld, en wanneer je zaken aanpast zie je meteen ook het grote plaatje na je wijzigingen.
- De transparante interface laat gebruikers toe om combinaties van maatregelen en scenario’s snel te becijferen op het gewenste detailniveau.
- De modellen zijn heel praktisch en kunnen door beleidsmakers gebruikt worden om verschillende beleidsstrategieën te analyseren, te vergelijken en voor te bereiden.
Wil je meer weten over systeemdynamische modellering?
We geven je graag meer uitleg en bekijken hoe deze tool nuttig kan zijn voor jou.
Veelgestelde vragen over systeemdynamische modellering
Voorbeelden van systemen waarbij VITO betrokken was:
- een inventarisatie-instrument voor vervuilende emissies in waterlopen (WEISS, SOLUTIONS) en hulpmiddelen voor integraal rivierbeheer (Elbe DSS, Schelde)
- duurzame landbouw (MultiMode)
- klimaatadaptatie (OCEAN-CERTAIN)
Naast stand-alone systemen ontwikkelen we ook webtoepassingen, zoals de interactieve indicatoratlas en een webtool voor algengroei in de Noordzee.
Het doel van systeemdynamische modellering is niet zozeer om een diepgaande detailprognose te geven. Wel wilt deze tool zogenaamde tipping points blootleggen waarbij het systeemgedrag sterk verandert, bijvoorbeeld van een evenwichts- naar een niet-evenwichts-toestand.
