Het initiatief van het Vlaams Steunpunt Milieu en Gezondheid is in 2017 als blauwdruk gebruikt voor het Europese HBM4EU-project met VITO als co-coördinator. Dat project, met een budget van meer dan 74 M€, maakt deel uit van het Horizon 2020-programma voor onderzoek en innovatie in de EU. 26 Landen nemen eraan deel.
Via humane biomonitoring (HBM), waarbij gemeten wordt in urine en bloedstalen, willen de onderzoekers de blootstelling van de burgers aan chemicaliën in kaart brengen en het beleid adviseren welke maatregelen er kunnen genomen worden om het risico te beperken. Dit project ondersteunt het Europese chemische stoffen beleid (REACH) en heeft dus een zeer sterke beleidsmatige insteek, iets waar VITO door haar rol bij het Vlaams Steunpunt Milieu en Gezondheid, veel expertise in heeft verworven.
In de 26 landen wordt onderzoek gedaan en gaan beleidsmakers met de industrie en de wetenschappers rond de tafel zitten. De landen hebben zelf ook focusgroepen georganiseerd waardoor dit project de basis vormt voor een aanpak die langer duurt dan het project zelf. VITO heeft voor HBM4EU de infrastructuur op punt gezet om op een uniforme manier over heel Europa biomonitoringsdata te verzamelen. Naast nieuwe studies worden daarvoor ook bestaande studies geharmoniseerd zodat de resultaten tussen de landen kunnen vergeleken worden.
VITO staat in voor de dataverwerking. Zo worden de gegevens van 3.000 kinderen tussen 6 en 12 jaar, 3.000 tieners van 12 tot 19 jaar en 3.000 volwassenen tussen 20 en 39 jaar verzameld. Onderzoekers speuren vooral naar de aanwezigheid van plasticcomponenten en nieuwere stoffen (zoals de weekmaker DINCH en bisfenolen), maar ook - op vraag van de beleidsmakers – naar beroepsmatige blootstelling. Dit onderzoek richt zich op alle regio’s in de EU en overspant alle sociale klassen. Het onderzoek meet niet alleen, maar wil nog een stap verder gaan en uitzoeken wat de bron van bepaalde resultaten is om op basis daarvan beleidsaanbevelingen te doen.
In 2018 is alle aandacht in de 26 deelnemende landen gegaan naar het nemen van stalen. In 2019 moeten in sommige landen nog metingen gebeuren. Die metingen moeten eind 2019 afgelopen zijn zodat VITO in 2020 de verwerking ervan kan doen. In 2021 is het project afgelopen en moeten de resultaten gekend zijn en bruikbaar gemaakt voor beleid.