Op 6 oktober 2022 heeft VITO een aangepast PFAS-normenkader voorgesteld dat inpasbaar is in het bodembeleid van Vlaanderen. Met betrekking tot het grondverzet zijn er normen voor vrij gebruik en voor bouwkundig bodemgebruik berekend en een voorstel tot kader om daarmee om te gaan. De normen en het kader zijn nu onder evaluatie van de stakeholders. Er is in het rapport aangegeven wat het risico is dat het beleid hiermee neemt, alsook welke grondwaterconcentraties hierdoor aanvaard worden. Het is aan het beleid en de stakeholders om hierover een standpunt te formuleren.
Wat de Oosterweelwerken betreft hebben de VITO-experten een evaluatie uitgevoerd van de bijkomende verontreiniging van het grondwater door de werken. De studie toont duidelijk aan dat er geen verhoging van de grondwaterconcentratie is en een verlaging van de PFAS-vracht, door de werken. De Vlaamse overheid heeft gevraagd een actualisatie te doen op basis van bijkomende analyses in een nota Oosterweel – gedetailleerde analyse. Deze nota wordt op woensdag 12 oktober aan de Vlaamse overheid bezorgd.
De bewering dat VITO anders reageert op milieu en gezondheid dan het Nederlandse Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) klopt niet. RIVM leidt advieswaarden af voor oppervlaktewater, om levenslang vis te mogen eten zonder dat de EFSA-waarde wordt overschreden. Voor PFOS is dit dan 7pg/l. De risicoberekeningen die VITO doet in haar recent rapport geven een gelijkaardige boodschap. Er wordt duidelijk gesteld dat doorrekenen van EFSA4 tot normwaarden leidt die onder de achtergrondwaarde of de bepalingsgrens liggen. Het verschil tussen de aanpak van VITO en RIVM is, dat VITO vervolgens een stap verder zet om binnen het beleidskader mogelijke normwaarden af te leiden. Daarnaast wordt zeer duidelijk een risicoberekening uitgevoerd.
De werkwijze is geëvalueerd door een expertengroep, waaronder ook het RIVM. Met hun verslag van de Commissie Sanering en Grondverzet en de discussienota, geeft VITO volledig inzicht in de opbouw van het normenkader.
In de commissie Leefmilieu van het Vlaams Parlement ging heel wat aandacht naar PFAS en het voorstel van normenkader van VITO. Minister Zuhal Demir zette in de commissie de puntjes op de i: “Ik ben teleurgesteld dat sommige leden van deze commissie de wetenschappelijke benadering omwille van politieke redenen afwijzen, louter op grond van drogredenen.” Mevrouw de minister heeft het verder over bewuste desinformatie en populisme. Zij wordt daarin gesteund door Stijn De Roo (CD&V) die Zuhal Demir prijst omdat “ze zich verzet tegen desinformatie en wetenschapspopulisme”.
Willem-Frederik Schiltz (Open Vld): “Ik ben zeer blij dat wetenschappelijk onderzoek aan de grondslag ligt.” Hij heeft het erover dat dit onderzoek door VITO in ‘alle vrijheid en neutraliteit is kunnen verricht worden”.
