Vlaanderen zet volop in op de duurzame chemie van de toekomst. En waar kan dit beter dan in Antwerpen, in het hart van de grootste geïntegreerde chemiecluster van Europa? Zo ging vandaag de eerste spade in de grond van BlueChem en Blue_App. BlueChem is de allereerste incubator voor duurzame chemie in Vlaanderen, Blue_App een open innovatie-hub voor onderzoeksprojecten van de Universiteit Antwerpen in het domein van de duurzame chemie. Beide projecten zijn de eerste twee realisaties op het circulaire, watergebonden bedrijventerrein Blue Gate Antwerp. De opening van BlueChem en Blue_App is voorzien in het voorjaar van 2020.
Antwerpen heeft de grootste geïntegreerde chemiecluster van Europa. Toch zal een innovatieve en duurzame transformatie van de chemiesector nodig zijn, opdat chemie in de regio verankerd blijft. “Met de eerste spadesteek van BlueChem en Blue_App wordt in Antwerpen letterlijk gebouwd aan een nieuw ecosysteem rond duurzame chemie”, zegt burgemeester Bart De Wever. “Het is dan ook onze ambitie om de bestaande kennis en ervaring van chemie in onze regio te valoriseren in de oprichting van nieuwe innovatieve bedrijven. Op die manier garanderen en versterken we de toekomst van de chemiesector in Antwerpen, en bij uitbreiding in Vlaanderen.”
BlueChem, incubator voor duurzame chemie
BlueChem wordt de allereerste incubator voor duurzame chemie in Vlaanderen. De incubator zal beloftevolle (inter-)nationale start-ups en innovatieprojecten binnen de chemie ondersteunen, zodat deze kunnen doorgroeien tot op industriële schaal.
“We hebben gemerkt dat het in de chemiesector niet gemakkelijk is om veelbelovende innovaties te laten uitgroeien tot nieuwe ondernemingen. Dat kost veel tijd, geld en durf. BlueChem biedt de juiste accommodatie op de juiste plek om innovaties in de duurzame chemie de grootst mogelijke kans op slagen te bieden voor een succesvolle industrialisering en commercialisering”, vertelt Frank Beckx, gedelegeerd bestuurder van essenscia vlaanderen, de federatie van de chemie en life sciences en voorzitter van BlueChem NV. “BlueChem biedt hiervoor aangepaste infrastructuur, dienstverlening op maat, financiële ondersteuning voor de aankoop van gespecialiseerde labo-apparatuur en een directe toegang tot kennis en expertise binnen een uitgebreid netwerk van toonaangevende chemiebedrijven, gerenommeerde onderzoekscentra en de vijf Vlaamse universiteiten.”
BlueChem wordt ruim 3.300 m² groot en voorziet een mix van flexplekken, kantoren en labo’s voor starters, kmo’s en innovatieprojecten van grote ondernemingen en kennisinstellingen. CATALISTI – de Vlaamse speerpuntcluster voor chemie en kunststoffen – neemt een actieve rol op in BlueChem om nieuwe kansrijke innovatieprojecten mee op te starten en te begeleiden.
De chemie-incubator zet vooral in op de valorisatie van afval- en nevenstromen als voortrekker van de circulaire economie. Andere innovatiethema’s zijn procesoptimalisatie en de ontwikkeling van hernieuwbare chemicaliën en duurzame materialen. Het gebouw zal in totaal ruim 7 miljoen euro kosten. De totale investering in het project bedraagt 11 miljoen euro, waarvan 4 miljoen euro van de stad Antwerpen.
Via het Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling (EFRO) krijgt BlueChem een maximale subsidie van 3.473.589 euro. Vlaanderen investeert via het Hermesfonds 868.397 euro in het project. “Met ons ambitieus clusterbeleid zetten we in op specifieke sectoren en clusters die nauw aansluiten bij de sterktes van de Vlaamse industrie en de kennisinstellingen, waarmee we ook internationaal het verschil kunnen maken. Zo is duurzame chemie ook een duidelijk speerpunt”, licht Philippe Muyters, Vlaamse minister van Economie en Innovatie toe. “BlueChem past perfect in deze strategie en krijgt dan ook voluit onze Vlaamse steun.”
BlueChem is een publiek-private samenwerking. Zo wordt het project gedragen door acht verschillende partners die via twee vennootschappen (BlueChem NV en BlueChem Building NV) in het nodige kapitaal voorzien. Drie privé-partners nemen hierbij een meerderheidsparticipatie in. essenscia is de meerderheidsaandeelhouder in BlueChem NV en Bopro en DEC (DEME Environmental Contractors) in BlueChem Building NV. De overheidspartners van BlueChem NV zijn de stad Antwerpen, VITO (Vlaamse Instelling voor Technologisch Onderzoek) en POM (Provinciale Ontwikkelingsmaatschappij) Antwerpen en van BlueChem Building NV AG VESPA en PMV (Participatiemaatschappij Vlaanderen).
Blue_App
De Universiteit Antwerpen heeft een uitgesproken ambitie om zich verder te profileren als een ondernemende universiteit. Om deze ambitie te realiseren worden verschillende inspanningen geleverd om onderzoeksresultaten, kennis en expertise te vertalen naar de samenleving. De ontwikkeling van pre-incubatiestructuren, open innovatie-hubs, binnen de Universiteit Antwerpen is daar één van. Een pre-incubator is een inspirerende en ondersteunende omgeving waarin ondernemende ideeën worden getest op hun duurzaam marktpotentieel.
“We geloven in een model van open innovatie, waarmee we samen met bedrijven en andere partners innovatieve ideeën gaan uitwisselen in een vroege fase van het onderzoek. In een open innovatiehub zoals Blue_App worden onderzoekers en bedrijfsmensen uit hun comfortzone gehaald en werken ze samen in co-creatieprojecten”, vertelt Silvia Lenaerts, Vicerector Valorisatie & Ontwikkeling van de Universiteit Antwerpen. “Blue_App zal een hefboom zijn, doordat we hier multidisciplinaire kennis kunnen bundelen en koppelen aan training en opleiding. Zowel materialen voor duurzame chemie, als procesintensificatie, duurzaamheidsevaluatie en digitalisering binnen het domein behoren tot de expertise van de excellente onderzoeksprojecten die hier zullen worden uitgevoerd. We willen met Blue_App economische en maatschappelijke impact creëren, onder meer in de vorm van jobs, spin-offs, het aantrekken van internationale ondernemingen, duurzaamheid en levenslang leren.”
Blue_App wordt ruim 5000 m² groot en zal 4 verdiepingen tellen waarin zowel labo’s als bureelruimte zullen worden ondergebracht.
Blue Gate Antwerp
BlueChem en Blue_App zijn de eerste twee projecten die worden gerealiseerd op Blue Gate Antwerp, een circulair en watergebonden bedrijventerrein dat op het vlak van duurzaamheid toonaangevend is in Vlaanderen. Design & Engineering NV staat in voor de realisatie van BlueChem. Voor de uitvoering van de Design- & Buildopdracht doen zij beroep op MBG (CFE Bouw Vlaanderen) en THV LOW, Ingenium & ELD. De ontwerpers van Blue_App zijn LOW, Ingenium en ELD. Er is nog geen uitvoerder voor de opdracht geselecteerd.
“Blue Gate Antwerp wordt een klimaatneutraal bedrijventerrein van maar liefst 63 hectare groot dat exclusief voorbehouden is aan innovatieve bedrijven die het hergebruik van grondstoffen hoog in het vaandel dragen. We zijn zeer verheugd om BlueChem en Blue_App op het terrein te verwelkomen. Deze projecten passen immers naadloos in de ambitieuze visie van Blue Gate Antwerp, het eerste eco-effectieve watergebonden bedrijventerrein van het land”, zegt Caroline Bastiaens, voorzitter van Blue Gate Antwerp Public Holding en Antwerps schepen voor economie. De opening van BlueChem en Blue_App is voorzien in het voorjaar van 2020.
Meer informatie over dit persbericht
Voor BlueChem
Gert Verreth, communicatieadviseur essenscia, tel. 0477 46 42 27, gverreth@essenscia.be
Johan Vermant, woordvoerder burgemeester Bart De Wever, tel. 0491 35 84 87, johan.vermant@stad.antwerpen.be
Liesbeth De Maeyer, woordvoerder Antwerps schepen Caroline Bastiaens, tel. 0477 39 95 41, liesbeth.demaeyer@stad.antwerpen.be
Veerle Van Nieuwenhuysen, raadgever communicatie minister Muyters, tel 0486 49 44 80, veerle.vannieuwenhuysen@vlaanderen.be
Voor Blue_App
Ellen Bogaert, communicatieverantwoordelijke dienst Valorisatie Universiteit Antwerpen,
tel. 0498 13 87 40, 03 265 37 20, ellen.bogaert@uantwerpen.be
Voor Blue Gate Antwerp
Katrien De Coster, communicatie manager Bopro, tel. 0475 68 35 48, bd@bopro.be
Meer informatie over de partners van BlueChem en Blue_App
AG VESPA is het autonoom gemeentebedrijf voor vastgoedbeheer en stadsprojecten in Antwerpen. Als expert en publieke ondernemer werken we aan een leefbare en aantrekkelijke stad door bouw-, vastgoed- en stadsprojecten te realiseren. Onze projecten streven steeds naar kwaliteit, maatschappelijke relevantie en rendabiliteit.
Bopro is een bedrijf gespecialiseerd in management & consultancy diensten en ontwikkeling van duurzaam vastgoed, in bouw en huisvesting. De levenscyclusbenadering van Bopro behelst alle aspecten van het vastgoed, gaande van de beleggingsbeslissing over de ontwikkeling tot en met het gebruik en dit zowel op de particuliere als de openbare markt. Bopro is gericht op het maximaliseren van waarde voor zowel klant als maatschappij. Bopro streeft altijd naar een optimale balans tussen economische, sociale en ecologische aspecten.
DEC (DEME Environmental Contractors) is de milieudochter van de DEME-groep en actief in bodemsanering, baggerspecieverwerking en brownfieldontwikkeling. DEC zal alle aannemingswerken uitvoeren op de Blue Gate Antwerp site (grondverzet en terreinophoging; bodem- en grondwatersanering; infrastructuuraanleg).
essenscia groepeert zowat 750 ondernemingen in de sector chemie, kunststoffen, farma en biotechnologie. Met een omzet van bijna 66 miljard euro en meer dan 90.000 directe en 150.000 indirecte arbeidsplaatsen is de sector een van de belangrijkste industrietakken van het land, goed voor bijna een derde van de toegevoegde waarde, een derde van de export en meer dan de helft van alle industriële uitgaven in onderzoek en ontwikkeling in België.
PMV is een doe- en durfbedrijf dat de toekomst van de Vlaamse economie vormgeeft. Zij financiert beloftevolle ondernemingen van bij de prille start tot en met de groei en internationalisering. Met en voor de overheid, en andere partners, realiseert zij projecten die belangrijk zijn voor de welvaart en het welzijn in Vlaanderen.
POM Antwerpen is de uitvoerder van het economische beleid van de provincie Antwerpen en creëert ruimte voor ondernemers. Naast de ontwikkeling van bedrijventerreinen ontwikkelt POM Antwerpen het Wetenschapspark Universiteit Antwerpen waar de focus ligt op innovatie in de life sciences en ICT sector.
VITO is een Vlaamse, onafhankelijke onderzoeksorganisatie in cleantech en duurzame ontwikkeling. De organisatie biedt een uitgebreide portfolio aan wetenschappelijke dienstverlening: onderzoek, studies en adviezen op basis waarvan de industrie en de overheid hun beleid kunnen bepalen. Met toegepast onderzoek naar chemie, materialen, energie en duurzaam landgebruik draagt VITO bij tot de transitie naar een duurzame maatschappij.
De Universiteit Antwerpen is een onderzoeksuniversiteit, waar grensverleggend en vernieuwend onderzoek wordt uitgevoerd op internationaal niveau. Onderzoek en onderwijs zijn nauw met elkaar verbonden. Onderwijsinnovatie krijgt onze voortdurende aandacht, en bijzondere zorg gaat naar de opvang en begeleiding van onze twintigduizend studenten in negen faculteiten. De Universiteit Antwerpen is geen eiland op zich, maar bouwt bruggen naar het secundair onderwijs, de industrie en bij uitbreiding de hele maatschappij. Met haar vijfduizend werknemers is de Universiteit Antwerpen een van de belangrijkste werkgevers in Antwerpen, de grootste stad van Vlaanderen.