Aardwarmte, zonne-energie, restwarmte van industrie … Duurzame energiebronnen kunnen elkaar aanvullen. GeoWatt onderzoekt hoe thermische netten de vraag en het aanbod van warmte op elkaar kunnen afstemmen.

Efficiënter gebruik van hernieuwbare energie

Warmtenetten van de vierde generatie laten toe om hernieuwbare energie efficiënter te gebruiken. GeoWatt richt zich daarbij niet op aparte gebouwen, maar op hele thermische systemen. “Geothermie is een prima energiebron om huizen te verwarmen of te koelen. Ook zonne-energie en restwarmte van industrie zijn bruikbaar”, vertelt David Lagrou van VITO. “Hoe meer warmtebronnen je kunt inkoppelen, hoe stabieler je warmtenet wordt.”

Op grote schaal

De diepe boringen die voor geothermie nodig zijn, vragen zware investeringen. Daarom denkt GeoWatt op grote schaal: de onderzoekers bekijken de mogelijkheden van warmtenetten voor bedrijventerreinen en grote stadsdelen. “Een mooi voorbeeld is de haven van Antwerpen”, zegt David Lagrou. "Met de warmte die de petrochemische industrie daar opwekt, zouden we heel Antwerpen Zuid kunnen verwarmen. Geothermische boringen zijn rond de haven niet mogelijk, maar wel in het noorden van de provincie. Potentieel kun je daar dus een uitgebreid warmtenet aanleggen dat verschillende energiebronnen op een intelligente manier aan elkaar koppelt.”

Lagere temperaturen

GeoWatt neemt ook de geothermische technologie verder onder de loep. Warmtenetten van de eerste generatie pompen vaak bijna kokend water op. Maar voor heel wat toepassingen volstaat een lagere temperatuur. “Voor technologieën zoals vloerverwarming kan 35°C al genoeg zijn”, weet David Lagrou.

“In Herentals bekijken we hoe we het water van het zwembad tot 25°C kunnen voorverwarmen. Daarvoor volstaat het om 600 meter diep te boren in plaats van 3 kilometer. Als we ook met lagere temperaturen aan de slag kunnen, stemmen we het aanbod op de vraag af.”

Economische analyse

In de regio rond Genk realiseerde VITO een voorbeeld van een vierde-generatienet. Daar testen de onderzoekers hun ontwikkelingen. Ze bekijken ook het economische aspect. David Lagrou: “Om de kosten en opbrengsten van vierde-generatienetten goed te kunnen inschatten, hebben we nauwkeurige simulatietools nodig. Warmtenetten zijn duur: sommige regio’s investeren beter in (bijna) energieneutrale nieuwbouw  en energetische renovatie. Daarnaast ontwikkelen we samen met de lokale industrie veertien baanbrekende demonstratoren. Met concrete voorbeelden hopen we internationale industriële partners aan te trekken.”

GeoWatt is het tweede werkpakket in het project ‘Naar een duurzame energievoorziening in steden’. Het maakt deel uit van het Strategisch Actieplan Limburg in het Kwadraat (SALK).