Het Europees Milieuagentschap lanceerde in 2013 een oproep voor het opzetten van het Europees Thematisch Centrum voor Afval en Materialen in een Groene Economie. Dat centrum zal hen voor de periode 2014-2018 bijstaan in de omslag van afval- naar materialenbeleid. Het Europees Milieuagentschap is binnen Europa en de lidstaten de voornaamste bron van informatie op vlak van ontwikkeling, implementatie en evaluatie van Europese milieuregelgeving. Het agentschap streeft er vooral naar duurzame ontwikkeling te ondersteunen en de staat van het milieu in Europa te helpen verbeteren. Daarom richt het Europees Milieuagentschap zich op het tijdig ter beschikking stellen van specifieke, relevante en betrouwbare informatie aan zowel beleidsmakers als het bredere publiek. Het thematisch centrum zal gegevens uit Europese afval- en materiaalstatistieken en bevraging door lidstaten samenbrengen, en modellen en indicatoren opstellen om zo het werk van het Europees Milieuagentschap mogelijk te maken.
De Vlaamse onderzoeksorganisatie VITO diende hiervoor een dossier in, samen met de Openbare Vlaamse Afvalstoffenmaatschappij (OVAM) en een consortium van partners uit Duitsland, Italië, Tsjechië, Finland en het Verenigd Koninkrijk. Het Europees Milieuagentschap verkoos het dossier van VITO en de OVAM boven twee sterke dossiers van concurrerende consortia. VITO en de OVAM zijn dan ook bijzonder trots dit project te kunnen starten. We zullen onder meer bestuderen welke beleidsmaatregelen er het best in slagen om kringloopsluiting te bevorderen, we zullen een Europees afvalmodel gebruiken en verder ontwikkelen waarmee we kunnen voorspellen hoeveel afval er zal zijn en wat de economische effecten ervan zijn, we ontwikkelen kengetallen die aangeven of lidstaten op weg zijn naar een vergroening van hun economie.
Dit initiatief van VITO met de actieve medewerking van de OVAM past perfect in onze strategische samenwerking voor de uitbouw van (de Europese uitstraling van) het Vlaams Materialenprogramma (ViA). De werking van het thematisch centrum sluit bovendien goed aan bij het Vlaamse steunpunt voor beleidsonderzoek rond duurzaam materialenbeheer, SuMMa. Onze kandidatuur werd dan ook ondersteund door Vlaams minister van Leefmilieu, Joke Schauvliege. De sterke aanpak van duurzaam materialenbeheer in Vlaanderen en de rol van VITO in het Europees beleidsondersteunend onderzoek wordt hiermee bevestigd en de nieuwe taak creëert kansen om die ervaring verder Europees uit te dragen.
Met dit nieuwe netwerk van partners kunnen we verder bouwen aan de huidige kennis over afval. Tegelijk biedt hun kennis ons de kans om naar de toekomst te kijken en de nodige wetenschappelijke kennis op te bouwen rond materiaalefficiëntie en de groene economie.