VITO Vision januari 2023
Coverstory: Upcycling van mijnafval tot grondstoffen voor beton
Hoewel we het niet meteen met ons continent associëren, is er toch nog heel wat mijnbouw in Europa. Bij de winning van metalen zoals koper, nikkel en zink ontstaan echter grote hoeveelheden mineraal afval – zogeheten tailings. Doordat die voornamelijk worden gestort, hebben ze een grote milieu-impact. In het Horizon 2020-project NEMO, dat eind 2022 afliep, werden oplossingen onderzocht, ontwikkeld en gedemonstreerd. In het projectdeel rond de valorisatie van de minerale fractie van mijnafval was ook VITO betrokken, dit in nauwe samenwerking met ResourceFull. Samen ontwikkelden ze drie verschillende, ‘circulaire’ betonmixen.
Wij gingen langs bij ResourceFull, bekijk het videoverslag hieronder.
Alle artikels in de VITO Vision van januari 2023
VITO4STARTERS-winnaar MyGrid brengt de energietransitie in huis
VITO creëert en lanceert niet alleen eigen spin-offs, ze geeft ook graag andere start-ups die rond duurzaamheid werken een duwtje in de rug. Daarom riep ze dit jaar de wedstrijd VITO4STARTERS in het leven, waarvan de finale afgelopen zomer plaatsvond op de Love Tomorrow Sustainability Conference. Daar mochten de zes finalisten, allemaal Vlaamse start-ups, hun innovatieve ideeën komen pitchen. De winnaar werd beloond met ondersteuning door VITO ter waarde van 20.000 euro.
Met een flexibel laadplan wordt de slimme laadpaal écht intelligent
Bij sommige bedrijven is de stroomvoorziening traditioneel te klein gedimensioneerd voor een optimale laadinfrastructuur; uitbreiden ligt vaak financieel en/of technisch moeilijk. Voor anderen loopt de kost van ongelimiteerd laden snel op. Slimme sturing kan in beide gevallen een oplossing bieden. De huidige slimme sturing van laadpalen beperkt zich tot load balancing. Dat kan veel beter, ontdekten experts van VITO/EnergyVille. Zij ontwikkelden software die de sturing van laadpalen werkelijk intelligent maakt, door zowel de comfortbehoeften van medewerkers en bezoekers als het financiële plaatje voor het bedrijf in rekening te nemen.
Graanteelten monitoren vanuit de ruimte, seizoen per seizoen
In opdracht van het Europees ruimtevaartagentschap ESA ontwikkelde VITO een monitoringtool die landbouwactiviteiten (teelten van specifieke gewassen maar ook maatregelen zoals irrigatie) kan identificeren op het niveau van individuele akkers. De WorldCereal-tool bestrijkt de ganse planeet, en de kaarten die hij genereert kunnen elk groeiseizoen worden geüpdatet – een primeur. De remote sensing-experts van VITO werken steeds meer op globale schaal. Eind 2021 finaliseerden ze in het kader van het ESA-WorldCover-project een nieuwe, globale landbedekkingskaart. Het detailniveau en de precisie daarvan was ongezien. De WorldCover-kaart was gemaakt op basis van beelden van Sentinel 1 en 2, twee satellieten die deel uitmaken van het Europese aardobservatieprogramma Copernicus.
Een chemieschattenjacht, vanaf nu op maat van alle Vlaamse scholen, bedrijven en lokale besturen
In de augmented reality-gameapp ResourCity, ontwikkeld door VITO, maak je met je smartphone geen jacht op Pokémons, maar op de chemische elementen in je omgeving. Zo kun je ontdekken welke stoffen en materialen er verscholen zitten op de speelplaats, in historische gebouwen of in de buurt van bedrijven, vandaag dan wel vroeger. Voor scholen is het een handig, interactief leerinstrument, dat VITO hen gratis aanbiedt. Maar ook bedrijven en lokale besturen kunnen de gameapp gebruiken om hun band met chemie maar ook met duurzaamheid en circulariteit in de verf te zetten. Zij kunnen zelfs ambassadeur worden van één of meer elementen uit de tabel van Mendeljev.
Je kan dit artikel ook beluisteren op Spotify.
Een Europees matchmakingplatform voor smart cities
Binnen de Smart Cities Marketplace worden ideeën, oplossingen en best practices uitgewisseld en verspreid over de brede Europese smart city-community. Via de Explore-, Shape- en Deal-fases worden project- voorstellen geboren, kunnen ze rijpen en worden ze volwassen. Zodat ze op het einde van de rit kunnen worden gekoppeld aan een passende investeerder. Het Europees initiatief, dat door VITO wordt gecoördineerd, probeert zo veel mogelijk steden en gemeenten mee in het bad te trekken, ook kleinere. ‘We focussen nu vooral ook op kleine en middelgrote steden, want die zijn voorlopig nog ondervertegenwoordigd.’
Je kan dit artikel ook beluisteren op Spotify.
Monitoring van micro- en nanoplastics
Over plasticafval, of het nu om grote stukken zwerfvuil gaat dan wel microscopisch kleine partikels, heerst een brede consensus: het hoort niet thuis in de natuur, in onze leefomgeving of in onze voeding. De strijd tegen de plasticvervuiling begint echter bij adequate monitoring. Op het vlak van de detectie en karakterisering van micro- en nanoplastics loopt VITO voorop. ‘Voor de monitoring van de allerkleinste plasticdeeltjes willen we de komende jaren uitgroeien tot een internationale referentie.’
Je kan dit artikel ook beluisteren op Spotify.
Duurzamer waterbeheer dankzij een stroom aan data
VITO en water-link gaan met sensoren van meten naar weten naar voorspellen. | ‘Dankzij de data die we capteren met het sensornetwerk dat water-link en VITO uitrolden op het Albertkanaal en de Antwerpse kanaaldokken, stemmen we met alle betrokken partijen het beheer van onze waterlopen nauw op elkaar af.’ ‘We zien welke impact onze beslissingen bij elkaar hebben, en ondersteunen beleid en maatregelen met feitelijke inzichten. Ook proactief.’ Voor Sven Kempeneers, Procestechnoloog bij water-link, is dat een belangrijke stap in wat startte als monitoringroject met VITO. ‘Tenslotte is het water één systeem waarmee we met z’n allen moeten werken. Op de meest duurzame manier.’
In de cockpit van het Europees programma rond chemische risicobeoordeling
VITO is nauw betrokken bij PARC, het ambitieuze partnerschap van de Europese Unie dat streeft naar een verbetering en harmonisering van chemische risicobeoordeling en van methoden en instrumenten daarvoor. PARC wordt zowel aangestuurd vanuit de Europese Commissie als vanuit de lidstaten. ‘Uiteindelijk moet dit leiden tot een win-win waarin best practices en data zo veel mogelijk worden gedeeld en waarin problemen rond veiligheid van chemische stoffen worden opgelost.’
VITO'er in de kijker: Cathérina Elsemans
Met haar studies vertaler-tolk en een zwak voor talen, kwam Cathérina Elsemans (34) in de sales terecht. Begin 2020 startte ze bij VITO als salescoördinator. De afgelopen twee jaar werkte ze vooral aan het nieuwe CRM-systeem, dat sinds juni 2022 stapsgewijs wordt uitgerold. Bij VITO is dat systeem veel ruimer dan enkel een klantenrelatiebeheer. ‘We managen er al onze contacten mee, zowel commercieel als op het vlak van marketing en R&D. Dat past in onze 360-graden-benadering om zoveel mogelijk relevante gegevens te delen en beschikbaar te stellen van onze medewerkers.’